Phân tích và Nêu cảm nhận của em về bài thơ Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải – Ngữ Văn 9

Phân tích bài thơ ngày xuân nho nhỏ của Thanh Hải tất cả chúng ta sẽ thấy được tiếng thơ tha thiết và gắn bó với cuộc đời, đồng thời là những ước nguyện thực bụng được đóng góp cho quê nhà tổ quốc của nhà thơ. Cùng Bankstore tìm hiểu, cảm nhận, soạn bài và phân tích bài thơ ngày xuân nho nhỏ qua nội dung bài viết trong tương lai.

Ngày xuân nho nhỏ – Thanh Hải


“Chinh phục kỳ thi” là Khóa học truyền hình do VTV7 – Kênh truyền hình giáo dục-đào tạo Quốc gia thực hiện nhằm giúp các bạn học sinh khối hệ thống lại kiến thức, tiếp nhận những bí quyết để chinh phục kỳ thi trung học phổ thông Quốc gia và tuyển sinh ĐH.

Nay Khóa học đã có thêm phiên bản dành riêng cho học sinh trung học cơ sở thi vào lớp 10.

Những môn học được đưa vào giảng dạy trong Chinh phục kỳ thi vào 10 gồm: Toán (Đại số và Hình học), Ngữ văn và Tiếng Anh.

Với môn Ngữ văn, cô giáo Trần Thị Huyền An sẽ sát cánh đồng hành và đưa ra những bài giảng súc tích giúp các bạn nắm chắc kiến thức, tự tin chinh phục kỳ thi vào 10.

Đón xem Khóa học được phát sóng trên kênh VTV7 vào 16h00 và 23h00 hàng ngày.

Link Youtube Kênh truyền hình giáo dục-đào tạo Quốc gia:

➢ http://bit.ly/2tiTrPW

Link Youtube playlist Khóa học:

➢ http: http://bit.ly/2mr08Ki

Link Fanpage Facebook:

➢ VTV7: https://www.facebook.com/THGDVTV7/

➢ VTV7 KIDS: https://www.facebook.com/vtv7kids/

➢ Website VTV7: http://vtv7.vtv.vn/

———————————————————————-

➢Cảm ơn mọi người đã theo dõi! Nếu hay nhớ LIKE và SUBSCRIBE ủng hộ nhé!

✪ Chúc mọi người vui vẻ ✪

❤ VTV7 – Vì một xã hội học tập! ❤

Đôi nét về tác giả Thanh Hải và Ngày xuân nho nhỏ

Thanh Hải là một tác giả chuyên sáng tác thơ và bài thơ Ngày xuân nho nhỏ tiêu biểu cho phong cách sáng tác của ông. Trước lúc phân tích bài thơ Ngày xuân nho nhỏ, tất cả chúng ta cùng tìm hiểu về tác giả cũng như tác phẩm qua một số nét chính như:

Giới thiệu nhà thơ Thanh Hải

Nhà thơ Thanh Hải là bút danh của Phạm Bá Ngoãn, sinh vào năm 1930 và mất năm 1980. Quê ông ở Phong Điền, thuộc Thừa Thiên – Huế. Thanh Hải là người dân có công lớn thắp sáng ngọn lửa thi ca cách mệnh trong thâm tâm miền Nam trong trong khoảng time dài đen tối, đầy máu và nước mắt dưới ách thống trị tàn bạo của đồng đội Ngô Đình Diệm, tay sai của đế quốc Mĩ.

Các tác phẩm thơ của Thanh Hải có ngôn ngữ trong sáng, giàu âm điệu nhạc điệu, cảm xúc thiết tha, thực bụng và ngọt ngào. Thanh Hải sở trường về thơ năm chữ. Những sáng tác của ông là những bài thơ kiệt tác làm vẻ vang một hồn thơ xứ Huế.

Đôi nét về bài thơ Ngày xuân nho nhỏ

Nhìn chung, các sáng tác thơ của ông gồm có một số tác phẩm tiêu biểu như: “Những đồng chí trung kiên”, “Huế ngày xuân”, “Dấu võng Trường Sơn”, … Các bài thơ: “Mồ anh hoa nở” “Cháu nhớ Bác bỏ Hồ”, “Ngày xuân nho nhỏ” … đó cũng đó chính là những bài thơ kiệt tác làm vẻ vang một hồn thơ xứ Huế.

phân tích bài thơ mùa xuân nho nhỏ và hình ảnh minh họa

Soạn bài Ngày xuân nho nhỏ của Thanh Hải

Để việc phân tích bài thơ Ngày xuân nho nhỏ được rõ ràng và cụ thể, tất cả chúng ta cần soạn bài Ngày xuân nho nhỏ qua việc trả lời một số thắc mắc trong Khóa học như sau.

Bố cục tổng quan của bài thơ Ngày xuân nho nhỏ

Khi phân tích bài thơ ngày xuân nho nhỏ của tác giả Thanh Hải, tất cả chúng ta cần nắm được bố cục tổng quan của tác phẩm như sau:

  • Khổ thơ đầu: Cảm xúc trước ngày xuân thiên nhiên đất trời.
  • Khổ 2 và 3: Cảm xúc về ngày xuân đất nước, con người.
  • Khổ 4 và 5: Suy nghĩ và ước nguyện của nhà thơ.
  • Khổ cuối: Lời ngợi ca quê nhà đất nước qua điệu ca Huế.

Nhạc điệu bài thơ được tạo nên từ yếu tố nào?

Phân tích bài thơ ngày xuân nho nhỏ, tất cả chúng ta sẽ thấy ra một nhạc điệu nhẹ nhàng em ái và đầy trữ tình của tác phẩm. Một số yếu tố sau đã hỗ trợ tạo nên âm điệu tuyệt vời ấy:

  • Thể thơ năm chữ nhẹ nhàng, tha thiết, gần với dân ca, gieo vần liền tạo sự liền mạch cho cảm xúc.
  • Sự hài hòa giữa hình ảnh tự nhiên, giản dị với hình ảnh giàu ý nghĩa biểu trưng. Ngôn ngữ thơ trong sáng, giàu hình ảnh, giàu cảm xúc với những ẩn dụ, điệp ngữ.
  • Cấu tứ bài thơ chặt chẽ, dựa trên sự phát triển của hình ảnh ngày xuân.
Xem Thêm  Nêu Cảm nhận của em về 8 câu cuối bài Trao duyên trong truyện Kiều của nhà thơ Nguyễn Du

Nhận xét về nhan đề và chủ đề của bài thơ

  • Phân tích bài thơ ngày xuân nho nhỏ, tất cả chúng ta sẽ thấy được nhan đề của tác phẩm là một sáng tạo độc đáo. Khác với Ngày xuân chín (Hàn Mặc Tử), Ngày xuân xanh(Nguyễn Bính),… Ngày xuân nho nhỏ của Thanh Hải không chỉ là ngày xuân đất trời mà còn là một ngày xuân đời người, nhỏ bé với khát khao đóng góp.
  • Chủ đề bài thơ: Phân tích bài thơ ngày xuân nho nhỏ, tất cả chúng ta sẽ thấy được chủ đề xuyên thấu bài thơ đó chính là những rung cảm trước ngày xuân thiên nhiên, đất nước và khát vọng đóng góp cho đất nước, cho cuộc đời.

phân tích bài thơ mùa xuân nho nhỏ trong hai khổ đầu

Cảm nhận và phân tích bài thơ Ngày xuân nho nhỏ

Qua việc soạn bài ngày xuân nho nhỏ, tất cả chúng ta đã phần nào hiểu được nội dung cũng như ý nghĩa thẩm mỹ và làm đẹp của bài thơ. Không chỉ thế, khi cảm nhận thâm thúy và phân tích bài thơ ngày xuân nho nhỏ, người đọc sẽ thấy được những tư tưởng và tình cảm mà tác giả Thanh Hải đã gửi gắm qua tác phẩm của mình.

Xúc cảm trước ngày xuân thiên nhiên đất trời

“Mọc giữa dòng sông xanh

Một bông hoa tím biếc

Ơi con chim chiền chiện

Hót chi mà vang trời…”

Chỉ bằng một vài nét phác hoạ, bức tranh ngày xuân quê nhà đã hiện lên với một khoảng trống gian khoáng đãng, cao rộng, êm dịu và đầy chất thơ. Bức tranh ấy được mở ra bằng chiều dài của dòng sông, độ cao của khung trời và chiều sâu của cảm xúc. Bức tranh là một sự pha trộn đặc biệt quan trọng của sắc tố.

Nó có sắc tím biếc, tươi tắn, đằm thắm của một bông hoa đang mọc giữa dòng sông xanh. Bằng việc sử dụng hòn đảo ngữ từ mọc lên đầu cùng với việc sử dụng lượng từ một tác giả đã nhấn mạnh vấn đề sự xuất hiện đột ngột, bất ngờ cùng với sức sống mạnh mẽ căng tràn của sức xuân thể hiện qua hình ảnh bông hoa.

Màu tím biếc như có sức lan toả cả mặt sông xanh, hoà quyện với nhau tạo cảm giác dịu mát hài hoà, vừa là tín hiệu của ngày xuân, vừa là vẻ đẹp tinh tuý của đất trời. Hơn thế nữa, bức tranh ngày xuân còn ghi vào lòng người những âm thanh lảnh lót của con chim chiền chiện, khiến cho niềm xúc động bổi hổi, xốn xang.

Trong không gian vang vang vui tươi của tiếng chim càng đậm đà chất Huế hơn nhờ dùng đúng chỗ những ngôn từ đặc trưng xứ Huế. Một từ “Ơi” đặt tại đầu câu, một từ “chi” đứng sau động từ “hát” đã đưa cách nói ngọt ngào, thân thương của Huế vào nhạc điệu của thơ.

Phân tích bài thơ ngày xuân nho nhỏ, tất cả chúng ta thấy rằng, cả đoạn trên đang không chỉ lột tả được vẻ đẹp của thiên nhiên mà còn diễn tả được sự say đắm, ngỡ ngàng và thái độ đón nhận trân trọng, nâng niu của tác giả.

phân tích bài thơ mùa xuân nho nhỏ qua khổ 3 và khổ 4

Những cảm xúc về ngày xuân đất nước và con người

“Ơi con chim chiền chiện

Hót chi mà vang trời

Từng giọt long lanh rơi

Tôi đưa tay tôi hứng”

Phân tích bài thơ ngày xuân nho nhỏ khổ thơ thứ hai ta sẽ thấy này vẫn là những cảm xúc ngày xuân và đối tượng người sử dụng đó chính là đất nước và con người. Bằng thẩm mỹ và làm đẹp chuyển đổi cảm giác, ngày xuân tình cảm của tác giả được thể hiện thật mãnh liệt, ông dang rộng vòng tay, mở rộng tấm lòng, trân trọng nâng niu đón nhận ngày xuân.

Tiếng chim vang ra, không tan ra, loang vào không trung mà tuôn ra thành tiếng rõ ràng, tròn trịa kết tinh thành từng giọt, kết lại thành dấu ấn ngày xuân để nhà thơ hứng với đôi tay trân trọng và tấm lòng rộng mở. Cả đoạn trên đang không chỉ lột tả được vẻ đẹp của thiên nhiên mà còn diễn tả được sự say đắm, ngỡ ngàng và thái độ đón nhận trân trọng, nâng niu của tác giả.

Sau những cảm xúc trước ngày xuân của thiên nhiên, khổ thơ thứ hai trong bài là những cảm nhận thật hơn về sức xuân nảy nở nơi những con người chiến đấu và lao động – hai mẫu người gắn liền với chiều dài lịch sử dân tộc phát triển của đất nước. Bốn câu thơ tái diễn từng cặp cấu trúc sánh đôi cùng điệp ngữ ngày xuân xuất hiện đầu hai câu 1 – 3 đã gợi ra những hình ảnh về đoàn quân cầm súng và đoàn người ra đồng.

Xem Thêm  HƯỚNG DẪN Phân tích 2 khổ thơ đầu bài Tràng giang của Huy Cận – Ngữ Văn 11

Không chỉ thế, tác giả dùng thêm từ lộc để nói tới sức xuân đang nảy nở. Cành lá ngụy trang trên sườn lưng người ra đồng, dẫu là cành nhưng trước sức xuân nhiệm màu vẫn đâm chồi nảy lộc. Những cây mạ non vừa mới được gieo xuống trong khí xuân, chẳng đợi thời gian đâm chồi trải dài nương mạ.

Dùng từ lộc để diễn tả sức xuân nảy nở mãnh liệt đang trào dâng của thiên nhiên đất trời, đồng thời còn thể hiện sức xuân của con người. Những con người cầm súng, truyền sức xuân cho cành lá ngụy trang trên sườn lưng nảy lộc, những người dân ra đồng gieo mạ xuống đất hay là đang gieo xuống những ngày xuân.

“Ngày xuân người cầm súng

…. Lộc trải dài nương mạ”

Họ đã mang cả ngày xuân, sức xuân ra đồng, ra chiến trường và hơn thế nữa, họ đang mang cả ngày xuân về cho đất nước. Từ hai hình ảnh của hai lớp người này tác giả đã đi tới một khái quát mạnh hơn khi đối chiếu với tất cả.

Cả dân tộc bản địa đang hừng hực sức sống mới trước ngày xuân nhiệm màu. Tất cả đang vội vã, khẩn trương trong công việc để đóng góp, xây dựng đất nước. Và thêm nữa, từ xôn xao như diễn đạt một sự thay đổi, một sự biến chuyển trong tâm hồn mỗi con người trước ngày xuân. Tất cả mọi người đang đóng góp những ngày xuân nhỏ bé của mình cho ngày xuân của đất nước:

“Đất nước bốn nghìn năm

….Cứ đi lên phía trước.”

Ngày xuân của đất nước được cảm nhận trong sự tổng kết chiều dài lịch sử dân tộc bốn nghìn năm với bao vất vả, gian lao và đất nước được so sánh với vì sao, nguồn sáng kì diệu của thiên hà, vẻ đẹp vĩnh hằng của thiên nhiên vũ trụ. Đó là một trong những điểm nổi bật khi phân tích bài thơ ngày xuân nho nhỏ.

Đất nước ấy như một bà mẹ tảo tần, vất vả, qua bao gian lao thử thách vẫn kiêu hãnh, ngoan cường cứ đi lên phía trước không chỉ bằng sức mạnh mẽ của hôm nay mà bằng sức mạnh mẽ của bốn nghìn năm lịch sử dân tộc. Câu thơ như thể một điểm nhấn, lời tổng kết về sức sống mãnh liệt của đất nước đồng thời ẩn chứa niềm tự hào, niềm tin của tác giả vào cuộc đời và đất nước.

phân tích bài thơ mùa xuân nho nhỏ qua khổ 4 và khổ 5

Suy nghĩ và ước nguyện của nhà thơ

Khi phân tích bài thơ ngày xuân nho nhỏ, ta thấy rằng chủ đề của bài thơ được bộc lộ rõ ràng nhất qua khổ 4 và khổ 5. Đó đó chính là ước nguyện thiết tha muốn hoà đồng cùng ngày xuân đất nước, ước nguyện dâng hiến tài sức cho đời. Và trước tiên, ước nguyện của nhà thơ là ước nguyện muốn thả mình cùng với thiên nhiên đất nước.

“Ta làm con chim hót

Ta làm một cành hoa

Ta nhập vào hoa ca

Một nốt trầm xao xuyến”

Ở khổ thơ này đã có sự tái diễn cấu trúc ngữ pháp, phát hiện những hình ảnh bông hoa, con chim, những tín hiệu ngày xuân ở khổ thứ nhất. Trong muôn ngàn điều ước, tác giả chỉ ước làm một tiếng chim trong muôn ngàn giọng hót để gọi xuân về, một bông hoa trong muôn triệu đoá hoa để tô điểm cho ngày xuân.

Những ước muốn giản dị để thành những vật nhỏ bé nhưng chính những vật nhỏ bé này lại góp phần quan trọng không thể thiếu để tạo nên ngày xuân, tạo nên sắc xuân. Không chỉ thế, tác giả còn muốn làm một nốt trầm trong bản hoà ca êm ái. Chỉ là một nốt trầm kín mít, khiêm nhường, chứ không phải là một nốt thanh thánh thót, nổi trội.

Lẫn vào trong bản hoà ca khi phân tích bài thơ ngày xuân nho nhỏ, người đọc sẽ nhận ra những nốt trầm khiêm nhường này đã tạo nên cái hay của bản nhạc. Tác giả muốn làm một nốt trầm nhưng là nốt trầm xao xuyến, có sức ngân vang, một nốt trầm có ích cho đời. Những ước muốn tưởng như giản dị ấy lại sở hữu một ý nghĩa lớn lao đó là phải đóng góp những gì tươi đẹp tuyệt vời nhất cho cuộc đời, cho đất nước, dù đó là việc đóng góp khiêm nhường, giản dị.

Xem Thêm  Cách phân tích nhân vật chị Dâu trong đoạn trích Tức nước vỡ bờ [HAY NHẤT]

Điều đó không chỉ ước muốn của riêng tác giả mà là của tất cả mọi người, tất cả tất cả chúng ta. Thông qua việc chuyển đổi đại từ tôi sang ta, nguyện ước riêng đã trở thành nguyện ước chung. Sau ước nguyên hoà đồng, tác giả đã đi tới khát vọng đóng góp bền bỉ của mình.

Trong những cảm hứng trữ tình khi phân tích bài thơ ngày xuân nho nhỏ, nhân vật chính trong tứ thơ bỗng trở thành ngày xuân nho nhỏ, một ngày xuân không chỉ mang ý nghĩa mà là một ngày xuân nhỏ bé, có hình khối hữu hạn nhập vào ngày xuân rộng lớn của đất nước:

“Một ngày xuân nho nhỏ

Lặng lẽ dâng cho đời

Dù là tuổi hai mươi

Dù là lúc tóc bạc.”

Phân tích bài thơ ngày xuân nho nhỏ, với khổ thơ này, ta thấy đây như một lời nhắn nhủ, một lẽ sống. Sống là để đóng góp. Ngày xuân nho nhỏ còn là một quan điểm đúng đắn về quan hệ giữa member và tập thể, giữa mỗi con người giữa cuộc đời chung của dân tộc bản địa. Thanh Hải đã chọn cho mình một cách đóng góp riêng không phô trương, không ồn ào, đóng góp một cách âm thầm lặng lẽ trong mọi hoàn cảnh, mọi lứa tuổi.

Khổ thơ là một sự tổng kết, chiêm nghiệm từ chính cuộc đời đã cố gắng nỗ lực không biết mệt mỏi từ tuổi hai mươi căng tràn sức sống đến khi phải nằm trên giường bệnh của nhà thơ. Là lời cho riêng mình, đoạn thơ bỏ trống cách xưng hô nhưng điều nó lại như mở rộng tới mọi người, lay động người đọc cùng chung ý nghĩ.

phân tích bài thơ mùa xuân nho nhỏ qua hai khổ thơ cuối

Lời ngợi ca quê nhà đất nước qua điệu ca Huế

Bài thơ ít nói đến Huế nhưng sao người đọc vẫn nhận ra một điều, bài thơ vẫn đậm đà chất Huế. Chất Huế nằm trong cảnh sắc nên thơ trong tâm hồn dịu dàng, đằm thắm trong những bài thơ ngũ ngôn, trong những bài dân ca Huế. Và đặc biệt quan trọng chất Huế đậm đà ở khổ cuối trong tiếng hát, tình yêu nước non, tình yêu quê nhà đất nước. Cùng phân tích bài thơ ngày xuân nho nhỏ ở những tứ thơ cuối:

“Ngày xuân tôi xin hát

Câu Nam ai, Nam bình

Nước non ngàn dặm mình

Nước non ngàn dặm tình

Nhịp phách tiền đất Huế.”

Nam ai và Nam bình là hai điệu dân ca Huế rất nổi tiếng mấy trăm năm nay. Phách tiền là một nhạc cụ dân tộc bản địa để điểm nhịp cho lời ca, tiếng đàn tranh, đàn tam thập lục. Câu thơ “Ngày xuân ta xin hát” diễn tả niềm khao khát bổi hổi của nhà thơ khi đối chiếu với quê nhà yêu dấu buổi xuân về.

Quê nhà đất nước trải dài ngàn dặm, chứa chan tình yêu thương. Đó là “ngàn dặm mình”, “ngàn dặm tình” khi đối chiếu với non nước và xứ Huế quê mẹ thân thương! Câu thơ của người con đất Huế quả là “dịu ngọt”. Đây có lẽ cũng là một trong những vẻ đẹp của tác phẩm mà bất kì ai cũng cảm nhận được khi phân tích bài thơ ngày xuân nho nhỏ.

Nếu những khổ thơ trên là những suy ngẫm cảm động về ước nguyện dâng hiến thì khổ thơ cuối nhà thơ lại muốn được cất lên tiếng hát thiết tha dựa trên lời ca buồn bã của câu Nam ai Nam bình, Thanh Hải đã chuyển thành một nội dung đằm thắm chất Huế, vừa hòa chung cùng nước non.

Lời ca như vang vọng, gợi mở ra một chiếc tình nhỏ bé trong cái ngàn dặm rộng lớn, mênh mang nhưng vẫn rất gần gũi, tràn đầy yêu thương và ấm áp. Tiếng hát đằm thắm hiền hoà xen với những tiếng phách giòn giã, tươi vui đã kết lại bài thơ. Bài thơ khơi lên là dòng sông là tiếng chim hót vang trời xứ Huế. Kết thúc lại là nước non và tiếng hát tươi vui cả tình yêu nước non ngàn dặm, tình yêu quê nhà đất nước.

Bài thơ được viết theo thể thơ năm tiếng, có nhạc điệu trong sáng, thiết tha gần gũi vừa thể hiện nguyện ước thực bụng, tha thiết vừa như dựng lên một lẽ sống cao đẹp, đóng góp hết mình, bền bỉ mà âm thầm, lặng lẽ.

Trên đây là những phân tích bài thơ ngày xuân nho nhỏ của Thanh Hải, hy vọng đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích trong quá trình nghiên cứu và học tập của chính bản thân mình. Nếu có bất kể thắc mắc hay đóng góp gì cho chủ đề Phân tích bài thơ ngày xuân nho nhỏ, mời bạn để lại nhận xét để cùng Dinhnghia.vn tìm hiểu thêm nữa nhé.

Xem thêm >>> Cảm nhận bài Ngày xuân nho nhỏ của Thanh Hải – Ngữ Văn 9

 

You May Also Like

About the Author: Nguyễn Thế Hoàng

Là một người đam mê tìm hiểu về kinh doanh, tài chính, ngân hàng, chuyên hỗ trợ tư vấn doanh nghiệp về các thủ tục pháp lý, cách thành lập công ty, làm báo cáo thuế, bảo hiểm.

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *