X
    Categories: Giáo Dục

Tìm hiểu và Phân tích chi tiết bài thơ Viếng lăng bác của Viễn Phương [TOP bài ĐIỂM CAO]

Phân tích bài thơ Viếng Lăng Hồ Chí Minh của Viễn Phương để thấy tấm lòng tôn kính hàm ân xen lẫn tự hào cùng với nỗi xót xa của người con miền Nam trong lần đầu ra viếng thăm Bác bỏ. Đó còn là một tình cảm thật tình da diết của biết bao trái tim Việt Nam dành cho tất cả những người cha già vĩ đại của dân tộc bản địa. Bài thơ đã để lại nhiều dư ba thâm thúy trong tim bạn đọc về những xúc cảm dung dị chân thực khi đối chiếu với Bác bỏ Hồ kính yêu. Trong nội dung nội dung bài viết sau đây, Bankstore sẽ cùng bạn tìm hiểu và phân tích bài thơ Viếng Lăng Hồ Chí Minh của Viễn Phương.

Mở bài: Bài thơ “Viếng lăng Bác bỏ” là một tác phẩm đặc sắc của Viễn Phương được viết để thể hiện tình cảm hàm ân, cảm phục của đồng bào Việt Nam nói chung và nhân dân miền Nam nói riêng khi đối chiếu với vị lãnh tụ Hồ Chí Minh kính yêu. Trong bài thơ, tác giả đã bộc lộ những cảm xúc rất đỗi chân thực của mình trong chuyến hành trình dài viếng lăng Bác bỏ Hồ.

Viếng Lăng Bác bỏ – Viễn Phương


Chủ tịch Hồ Chí Minh – vị cha già kính yêu của dân tộc bản địa Việt Nam, danh nhân văn hóa truyền thống thế giới – Người đã đóng góp phần trọn đời vì sự nghiệp giải phóng đất nước. Bác bỏ ra đi khi bước sang tuổi 79, để lại biết bao nỗi thương nhớ và xót xa cho Tổ quốc. Có nhiều nhà thơ, nhà văn đã viết về Bác bỏ bằng niềm trân trọng, xót thương vô hạn, trong đó “Viếng lăng Bác bỏ” của Viễn Phương là một trong những bài thơ xuất sắc nhất. Bằng tình yêu nghề và nhiệt huyết lớn lao, giọng văn truyền cảm, thân thiện, phương pháp giảng dạy khoa học, cô Hòa sẽ giúp các em hiểu hơn về tác phẩm “Viếng lăng Bác bỏ”. Hãy lắng nghe cô giảng các em nhé! —

Học trực tuyến tại: http://tuyensinh247.com

Fanpage: https://fb.com/luyenthi.tuyensinh247/ —

Học trực tuyến tại: http://tuyensinh247.com

Fanpage: https://fb.com/luyenthi.tuyensinh247/

Học trực tuyến tại: http://tuyensinh247.com

Fanpage: https://fb.com/luyenthi.tuyensinh247/

Những nét chính về Viễn Phương và bài thơ Viếng lăng Bác bỏ

Trước lúc phân tích bài thơ Viếng lăng Bác bỏ của Viễn Phương, ta cần nắm được sơ nét về tác giả cùng với tác phẩm.

Đôi nét về nhà thơ Viễn Phương

Nhà thơ Viễn Phương (1928 – 2005) là một trong rất nhiều tác giả đã có những đóng góp rất quan trọng cho văn học nước nhà bởi sự hoạt động sôi nổi trong nghành nghề dịch vụ văn hóa truyền thống, văn nghệ ở cả hai giai đoạn đất nước chiến đấu trong thực dân Pháp và đế quốc Mĩ xâm lược. Nhà thơ đã được trao phần thưởng Nhà nước về Văn học thẩm mỹ và nghệ thuật bởi ông đã để lại những dấu ấn sâu đậm trong tim người đọc.

Những sáng tác của Viễn Phương đã thể hiện niềm mong muốn có thể xoa dịu đi những thương tổn to lớn về mặt tinh thần cho nhân dân vì phải sống trong hoàn cảnh đất nước diễn ra những cuộc đấu tranh tàn khốc và ác liệt. Những sáng tác ấy có thể kể tới là Mắt sáng học trò”, “Đám cưới giữa ngày xuân”, đây đều là những tác phẩm nhận được sự đón chào nhiệt thành của độc giả.

Viễn Phương đã từng giao đảm nhiệm nhiều chức vụ quan trọng như: Chủ tịch Hội Văn nghệ Giải phóng Thành phố Hồ Chí Minh, hay Chủ tịch Hội liên hiệp Văn học Thẩm mỹ và nghệ thuật Thành phố Hồ Chí Minh và được bầu vào Ban chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam.

Giới thiệu về bài thơ Viếng lăng Bác bỏ

Bài thơ “Viếng lăng Bác bỏ” được nhà thơ sáng tác vào năm 1976, được in trong tập “Như mây ngày xuân” (1978) và có sức lan tỏa rộng rãi. Tác phẩm đã ra đời trong một hoàn cảnh hết sức đặc biệt quan trọng bởi vì đó là khoảng chừng thời gian đất nước ta đã hân hoan trong thú vui sum họp Bắc – Nam một nhà. Ấy thế nhưng, vị lãnh tụ vĩ đại đã sát cánh cùng với biết bao đoạn đường gian truân, vất vả của cách mệnh Việt Nam lại không thể tận mắt tận mắt chứng kiến hình ảnh đất nước hòa bình, thống nhất.

Chính vì vậy, khi có cơ hội được ra Bắc để viếng lăng Bác bỏ vào chính thời điểm Dự Án BĐS lăng Chủ tịch được hoàn thành sau sự thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mĩ, Viễn Phương cũng như biết bao người con của miền đất phương Nam không giấu được niềm xúc động. Với cảm xúc ấy, tác phẩm đã được nhà thơ cho ra đời để ghi lại chuyến hành trình dài vượt ngàn cây số xa xôi để ra viếng lăng Bác bỏ với những nỗi niềm đáng trân trọng.

Phân tích bài thơ Viếng lăng Bác bỏ của Viễn Phương

Tìm hiểu và phân tích bài thơ Viếng lăng Bác bỏ của Viễn Phương

Những xúc cảm của tác giả khi ở trước lăng Bác bỏ, sự thương nhớ khôn nguôi về Người cha già vĩ đại, cảm xúc khi thấy Bác bỏ trong lăng hay những tâm tư khi sắp phải từ biệt Người đây là những ý chính khi phân tích bài thơ Viếng lăng Bác bỏ của Viễn Phương.

Những cảm xúc khi ở trước lăng Bác bỏ

Ngay từ khổ thơ đầu, những cảm xúc thật tình đã được tác giả thể hiện khi lăng Bác bỏ hiện hữu trước mắt:

“Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác bỏ

Đã thấy trong sương hàng tre bát ngát

Ôi! Hàng tre xanh xanh Việt Nam

Bão táp mưa đứng thẳng hàng.”

Bác bỏ Hồ từng nói: “miền Nam trong trái tim tôi”, câu nói cho thấy dường như Bác bỏ Hồ luôn dành một tình cảm hết sức đặc biệt quan trọng cho miền Nam. Trong suốt cuộc đời làm cách mệnh của Hồ Chí Minh, có lẽ một trong những mong muốn lớn số 1 của Người là được đặt chân đến mảnh đất nền này nhưng mong muốn ấy dường như không thể trở thành hiện thực vì khi miền Nam giành được thắng lợi thì Bác bỏ lại khuất xa mãi mãi.

Miền Nam cũng giành riêng cho Bác bỏ những tình cảm thật tình và kính trọng và vô cùng đau xót khi không có cơ hội được đón Bác bỏ đến thăm. Thế nên, trong lần đến thăm Bác bỏ lần này sau cuộc hành trình dài dài ngàn cây số, những người dân đại diện thay mặt cho đồng bào phương Nam dường như không thể kìm nén được nỗi xúc động khôn nguôi khi gửi đến Bác bỏ lời chào: “Con ở miền Nam ra thăm lăng Bác bỏ”.

Sau biết bao nhiêu năm tháng mong mỏi, mong đợi, cuối cùng những người dân con của miền Nam ruột thịt cũng xuất hiện thể đến gần với Bác bỏ và mang đến cho Người những tình cảm thật tình, tha thiết. Ngày được gặp Bác bỏ dường như không chỉ từ trong mong ước, bởi giờ đây nó đã trở thành hiện thực…

Trước mắt họ phía không xa là hàng tre xanh mát trước lăng. Tre xanh vốn là loài cây tượng trưng cho hồn cốt, khí phách và phẩm chất của con người đất Việt. Không biết tự bao giờ, loài cây ấy đã trở thành một biểu tượng đầy nghĩa và là hình ảnh quen thuộc trong rất nhiều những tác phẩm văn học nổi tiếng ở cả thể loại văn xuôi và thơ ca.

Phân tích bài thơ Viếng lăng Bác bỏ của Viễn Phương, ta bỗng nhớ đến những vần thơ về hàng tre rất xanh Việt Nam. Đó là những câu thơ uyển chuyển của Nguyễn Duy mà nhiều người đã nằm lòng và yêu thích bởi viết rất thực và rất hay về những đặc tính tốt đẹp của cây. Hơn nữa, những đặc điểm ấy lại khá tương đồng với những phẩm chất đáng quý của con người Việt Nam:

“Rễ siêng không ngại đất nghèo

Tre bao nhiêu rễ bấy nhiêu cần cù

Vươn mình trong gió tre đu

Cây kham khổ vẫn hát ru lá cành

Yêu nhiều nắng nỏ trời xanh

Tre xanh không đứng khuất mình bóng râm”

(“Tre Việt Nam”)

Tre là khuôn mặt cho những đức tính tốt đẹp của dân tộc bản địa mà và cũng là người bạn gắn bó thân thiết với những người dân Việt Nam, điều này đã được Thép Mới ghi lại trong tác phẩm “Cây tre Việt Nam”. Tre không chỉ sát cánh cùng ta trong kháng chiến:

“Tre xung phong vào xe tăng, đại bác bỏ. Tre giữ làng, giữ nước, giữ mái nhà tranh, giữ đồng lúa chín. Tre hi sinh để bảo vệ con người” mà còn là một người bạn tri kỷ thiết trong đời sống con người: “Dưới bóng tre xanh, đã từ lâu lăm, người dân cày Việt Nam dựng nhà, dựng cửa, vỡ ruộng, khai hoang. Tre ăn ở với những người, đời đời, kiếp kiếp. Tre, nứa, trúc, mai, vầu giúp người trăm nghìn công việc khác nhau. Tre là cánh tay của người nông dân”.

Tre thân thiết như vậy, có những phẩm chất tốt đẹp như vậy và giờ đây, khi được trồng trước lăng Hồ Chủ tịch, nó mang dáng dấp của một người canh phòng tin cậy và vững vàng dù “bão táp mưa sa” vẫn có thể đứng thẳng hàng để sở hữu thể bảo vệ cho vị lãnh tụ kính yêu của dân tộc bản địa.

Sự thương nhớ của nhà thơ khi đứng trước lăng Bác bỏ

Tiếp nối những dòng viết thể hiện cảm xúc khi nhìn thấy lăng Bác bỏ, nhà thơ đã tái hiện trước mắt người đọc khung cảnh thiên nhiên quanh lăng và hình ảnh đoàn người đầy ấn tượng qua những câu thơ của đoạn thứ hai:

“Ngày ngày mặt trời đi qua trên lăng

Thấy một mặt trời trong lăng rất đỏ.

Ngày ngày dòng người đi trong thương nhớ

Kết tràng hoa dâng bảy mươi chín ngày xuân…”

Người đọc có thể hình dung được bước đi đang tiến dần vào lăng của nhà thơ với một không khí trang nghiêm. Trong không khí ấy, nhà thơ phát giác hình ảnh “mặt trời” của tự nhiên đất trời và một hình ảnh “mặt trời” khác nữa là “mặt trời trong lăng”. “Mặt trời” từ xưa đến nay vẫn luân chuyển theo vòng xoay ngày đêm và đây là hình ảnh biểu tượng cho nguồn sáng bất tận của thiên nhiên vạn vật.

“Mặt trời” đó mỗi ngày đều “đi qua trên lăng” như để mang nắng ấm đến với Người. Khi đảm nhiệm sứ mệnh ấy, nó lại nhìn thấy một “mặt trời khác” cũng xuất hiện một nguồn sáng bất tận, nhưng là nguồn sáng của chân lí cách mệnh để mang lại cuộc sống tốt đẹp cho con người Việt Nam. “Mặt trời” của đất nước và nhân dân Việt Nam không một ai khác đây là Bác bỏ – người đã dành gần như cả cuộc đời trong“bảy mươi chín ngày xuân” để tận hiến cho việc nghiệp của dân tộc bản địa.

Với tình cảm to lớn mà Bác bỏ giành riêng cho dân tộc bản địa, “ngày ngày” mọi người muôn nẻo đã về đây tỏ lòng hàm ân với Người. Không chỉ có lòng hàm ân mà chính nỗi nhớ, tình thương của dòng người ấy đã kết lại thành “tràng hoa” dâng lên Người. Khi phân tích bài thơ Viếng lăng Bác bỏ của Viễn Phương, ta thấy trong đoạn thơ này, từ “ngày ngày” xuất hiện hai lần, nếu như lần đầu nó diễn tả sự tuần hoàn của thời gian thì lần thứ hai tái diễn này đã cho thấy sự liên tục của dòng người “đi trong thương nhớ” để đến với Bác bỏ. Điều đó cho thấy niềm hàm ân vô bờ khi đối chiếu với một tấm lòng vĩ đại như Hồ Chí Minh.

Cảm xúc khi nhìn thấy Bác bỏ và suy tưởng về sự việc vĩnh hằng của Người

Hành trình dài tiếp diễn với việc việc nhà thơ dấn thân trong lăng được gặp gỡ Bác bỏ Hồ kính yêu trong niềm xúc động khôn xiết:

“Bác bỏ nằm trong giấc ngủ bình yên

Giữa một vầng trăng sáng dịu hiền

Vẫn biết trời xanh là mãi mãi

Mà sao nghe nhói ở trong tim!”

Bác bỏ xuất hiện với hình ảnh của một người chìm trong một giấc ngủ sâu, thanh thản và rất đỗi nhẹ nhàng. Bác bỏ đã hi sinh ngày xuân của cuộc đời để mang lại những ngày xuân tự do, độc lập cho đất nước. Thế nên, khi đất nước đã hòa bình, nhân dân được sống đời tự do cũng là lúc Người được nghỉ ngơi. Và phải chăng lúc biết được Nam – Bắc hai miền đã vui trong thú vui thống nhất, nỗi niềm trăn trở cả đời canh cánh vì dân vì nước được giải tỏa, giấc ngủ ấy trở nên bình yên.

Vầng trăng “dịu hiền” trên cao với ánh sáng nhẹ nhàng sẽ đây là ngọn đèn ngủ dịu dàng thắp lên để sự bình yên trở nên trọn vẹn. Trăng từ lâu đã trở thành người bạn trong thơ và cũng là người bạn sát cánh trên những bước đường làm cách mệnh. Giờ đây, khi Bác bỏ nằm lại, trăng vẫn cạnh bên như một tri kỉ không bao giờ cách rời. Bác bỏ yêu thiên nhiên, yêu trăng và ta có thể phát giác trong thơ Người rất nhiều câu viết về người bạn tri kỉ ấy. Chẳng hạn:

“Tiếng suối trong như tiếng hát xa

Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa”

Phân tích bài thơ Viếng lăng Bác bỏ của Viễn Phương, ta thấy vầng trăng đẹp viên mãn, lung linh trong đêm nguyên tiêu, và làm giảm đi rất nhiều sự căng thẳng, nặng nề của không khí chiến sự:

“Rằm xuân lồng lộng trăng soi,

Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân.

Giữa dòng bàn luận việc quân

Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền”.

Nhưng nhìn thấy Bác bỏ bình yên trong giấc ngủ, tác giả lại không giấu được cảm giác nghẹn ngào. Cái nghẹn ngào có khi trở nên quặn thắt để nhà thơ có thể nghe được cái “nhói ở trong tim”. Nhà thơ cũng như biết bao người ở lại ý thức rất rõ ràng quy luật sinh lão bệnh tử không thay đổi của tự nhiên nhưng không thể kìm nén được cảm xúc đau xót khi Bác bỏ ra đi. Tác giả trách rằng khung trời trên cao vẫn xanh màu xanh vĩnh cửu thế nhưng người Cha kính yêu lại phải ra đi và lời trách cứ ấy cũng đây là biểu hiện của tình yêu thâm thúy giành riêng cho Người.

Cảm xúc khi sắp phải từ biệt Người của tác giả

Cũng như biết bao nhiêu cuộc gặp gỡ khác trên đời, cuộc gặp gỡ giữa Viễn Phương và Bác bỏ cũng đến lúc chia tay. Trong khoảnh khắc từ biệt Người, niềm xúc động của nhà thơ như bật lên thành tiếng khóc nấc nghẹn:

“Mai về miền Nam thương trào nước mắt”

Cảm xúc ấy trào dâng trong tác giả cũng là một điều dễ dàng hiểu bởi mặc dù có là người trưởng thành thì trước một điều gì đó gây nên sự rung động, đôi khi người ta không thể kìm giữ được nước mắt. Khi phân tích bài thơ Viếng lăng Bác bỏ của Viễn Phương, người đọc sẽ nhận thấy chính trong lúc này, nhà thơ cũng xuất hiện cảm xúc ấy và sau khoản thời gian bật lên tiếng khóc nấc nghẹn, trong tim nhà thơ chợt hiện lên những ước nguyện muốn bên cạnh Người:

“Muốn làm con chim hót quanh lăng Bác bỏ

Muốn làm đóa hoa tỏa hương đâu đây

Muốn làm cây tre trung hiếu chốn này.”

Đoạn thơ có sự xuất hiện của điệp từ “muốn làm” đã cho thấy mong muốn hết sức tha thiết của nhà thơ. Ước nguyện ấy đây là niềm khao khát đến mức mãnh liệt là được ở cạnh bên Bác bỏ Hồ, muốn được hóa thân thành “một con chim hót”, “một đóa hoa tỏa hương” hay là “một cây tre trung hiếu”.

Dù là những sự vật bé nhỏ nhưng trong suy nghĩ của nhà thơ, chính tiếng hót của loài chim, mừi hương của đóa hoa và sự vững vàng, trung hiếu của tre xanh sẽ giúp giấc ngủ của Bác bỏ thêm yên bình. Trong khổ thơ cuối này, hình ảnh tre xanh lại một lần nữa xuất hiện và khi nằm trong kết cấu toàn bài thơ, nó đây là sự tái diễn tuần hoàn và khiến cho bài thơ trở nên chặt chẽ.

Hình như thông qua sự khéo léo trong việc xây dựng kết cấu ấy, tác giả muốn khẳng định lại một lần nữa ý nghĩa biểu tượng của loài tre. Khi thể hiện niềm mong muốn hóa thân vào loài cây đó để mãi mãi xanh bên Bác bỏ, tác giả cũng cho thấy một niềm tin, sự trung thành với chủ của nhân dân Việt Nam vào lí tưởng mà Bác bỏ Hồ đã theo đuổi và xây dựng cho cho dân tộc bản địa.

Nhận xét khi phân tích bài thơ Viếng lăng Bác bỏ của Viễn Phương

Bài thơ “Viếng lăng Bác bỏ” là tác phẩm đã hỗ trợ Viễn Phương đã thể hiện những cảm xúc thật tình của một người con phương Nam khi tới thăm Bác bỏ. Trong bài thơ này, Viễn đã cho thấy sự khéo léo của mình trong việc sử dụng thể thơ, từ ngữ, nhịp điệu. Thể thơ tám chữ và sự cân đối hài hòa của bốn khổ thơ trong bài cùng với một giọng thơ từ tốn, chậm rãi, nghiêm trang đã hỗ trợ cho nhà thơ thể hiện trọn vẹn cảm xúc của mình. Chính điều này đã gợi lên trong tim người một niềm xúc động lớn lao.

Kết bài: Phân tích bài thơ Viếng Lăng Hồ Chí Minh của Viễn Phương, người đọc sẽ thấy tác phẩm đây là lời tâm tình xúc động của nhà thơ nhưng cũng đồng thời thể hiện tấm lòng yêu thương, kính trọng và hàm ân Bác bỏ của nhân dân miền Nam và cả dân tộc bản địa. Đó đây là những điều góp phần tạo nên sự giá trị của bài thơ và khiến cho nó trở thành dấu ấn sâu đậm trong tim độc giả khi tìm đọc những sáng tác về vị lãnh tụ kính yêu.

Dàn ý phân tích bài thơ Viếng lăng Bác bỏ của Viễn Phương

Để ghi nhớ sâu hơn nội dung của nội dung bài viết cũng như ý nghĩa và giá trị của tác phẩm, hãy cùng với Bankstore tóm tắt lập dàn ý phân tích bài thơ Viếng lăng Bác bỏ của Viễn Phương.

Mở bài phân tích bài thơ Viếng lăng Bác bỏ của Viễn Phương

  • Giới thiệu những nét chính nổi vật về tác giả cùng tác phẩm.
  • Trình bày sơ nét về ý nghĩa của bài thơ và dẫn dắt vào việc.

Thân bài phân tích bài thơ Viếng lăng Bác bỏ của Viễn Phương

  • Cảm xúc khi lần đầu ra thăm lăng Bác bỏ của nhà thơ.
  • Sự nhớ thương tiếc nuối của nhà thơ khi đứng trước lăng.
  • Cảm nhận về giấc ngủ vĩnh hằng ý nghĩa của Người.
  • Tình cảm nghẹn ngào của nhà thơ khi sắp phải chia tay với Bác bỏ.

Kết bài phân tích bài thơ Viếng lăng Bác bỏ của Viễn Phương

  • Tóm tắt giá trị nội dung cùng thẩm mỹ và nghệ thuật của bài thơ.
  • Bộc bạch những suy nghĩ của bản thân mình khi phân tích bài thơ Viếng lăng Bác bỏ của Viễn Phương.

Bài thơ Viếng lăng Bác bỏ như một ý thơ đẹp đầy xúc động, với cảm xúc tha thiết và sâu lắng đã để lại nhiều dư âm trong tim bạn đọc nhiều thế hệ. Không chỉ thế, việc sử dụng lời thơ cô đọng, giọng điệu tôn kính trang nghiêm đã nói lên tình cảm thâm thúy của nhà thơ nói riêng hay nhân dân Việt Nam nói chung giành riêng cho Bác bỏ kính yêu. Nội dung bài viết trên đây đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích phục vụ cho quá trình tìm hiểu và phân tích bài thơ Viếng lăng Bác bỏ của Viễn Phương. Chúc bạn luôn học tốt!.

Xem thêm:

  • Cảm nhận của em về bài thơ Viếng lăng Bác bỏ của nhà thơ Viễn Phương
  • Cảm nhận bài Ngày xuân nho nhỏ của Thanh Hải – Ngữ Văn 9
  • Phân tích về bài thơ tiểu đội xe không kính – Ngữ Văn 9
  • Cảm nhận bài thơ Nói với con của Y Phương – Ngữ Văn 9
  • Cảm nhận của em về bài thơ Sang thu của Hữu Thỉnh – Ngữ Văn 9

 

Nguyễn Thế Hoàng: Là một người đam mê tìm hiểu về kinh doanh, tài chính, ngân hàng, chuyên hỗ trợ tư vấn doanh nghiệp về các thủ tục pháp lý, cách thành lập công ty, làm báo cáo thuế, bảo hiểm.