Cách Phân tích bài thơ Ngắm trăng của Hồ Chí Minh – Văn Học lớp 8

Ngắm trăng (Vọng nguyệt) là một trong những thi phẩm nổi bật về tinh thần tự họa của Hồ Chí Minh. Phân tích bài thơ Ngắm trăng, ta sẽ thấy được dù trong ngục tù, bị giam cầm xiềng xích thì không có bất kì ai có thể giam hãm được tinh thần của Người. Trong nội dung bài viết về sau, cùng Bankstore cảm nhận, bình giảng và phân tích bài thơ Ngắm trăng của Hồ Chí Minh.

Ngắm trăng –Ngữ Văn Lớp 8 – Cô Đinh Thị Thúy Hằng


Cô giáo Đinh Thị Thúy Hằng hiện nay đang công tác tại Trường trung học Vinschool- một ngôi trường được trang bị các nhập cuộc giáo dục ưu việt nhất, ngôi trường thương hiệu Việt Nam – đẳng cấp quốc tế, nơi quy tụ những giáo viên xuất sắc ưu tú trên toàn quốc. Không chỉ vững vàng về trình độ, cô còn tạo được dấu ấn, phong cách riêng bởi phương pháp học xá cực kì tân tiến. Bài thơ “Ngắm trăng” là một trong những bài thơ hay của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Hãy lắng nghe bài giảng của cô các em nhé! —

Học trực tuyến tại: http://tuyensinh247.com

Fanpage: https://fb.com/luyenthi.tuyensinh247/ —

Học trực tuyến tại: http://tuyensinh247.com

Fanpage: https://fb.com/luyenthi.tuyensinh247/

Học trực tuyến tại: http://tuyensinh247.com

Fanpage: https://fb.com/luyenthi.tuyensinh247/

Giới thiệu về Hồ Chí Minh và bài thơ Ngắm trăng

Để hiểu hơn về nội dung cũng như thẩm mỹ và làm đẹp của tác phẩm này, trước lúc đi cảm nhận, soạn bài và phân tích bài thơ Ngắm trăng, tất cả chúng ta cần nắm được đôi nét về tác giả cũng như hoàn cảnh ra đời của bài thơ này.

Đôi nét về tác giả Hồ Chí Minh

  • Hồ Chí Minh sinh ngày 19/05/1890 và mất ngày 02/09/1969. Quê quán của Người ở làng Sen, xã Kim Liên, huyện Nam Đàn, tỉnh Nghệ An.
  • Cuộc đời của Người gắn liền với con phố hoạt động Cách mệnh. Người đồng thời là nhà chính trị, nhà văn, nhà thơ lại là nhà Cách mệnh của dân tộc bản địa.
  • Hồ Chí Minh là linh hồn của đa số cuộc kháng chiến trường kỳ của dân tộc bản địa ta. Người không chỉ được nghe biết là một chiến sĩ mà còn được nhắc đến như một thi sĩ với nhiều tác phẩm có mức giá trị.
  • Phân tích bài thơ Ngắm trăng sẽ cho ta thấy được phong cách thẩm mỹ và làm đẹp và tài năng của Người.

Giới thiệu tập thơ Nhật ký trong tù

  • Tập thơ Nhật ký trong tù của Hồ Chí Minh là một tập nhật ký bằng thơ, gồm có 133 bài, phần lớn là thơ tứ tuyệt.
  • Nhật ký trong tù là những sáng tác của Hồ Chí Minh với mục đích giúp Người khuây khỏa nhưng lại trở thành bức chân dung tự họa về tinh thần và tâm hồn của Người – Một người tù vĩ đại có ý chí phi thường cùng tâm hồn cao đẹp quật cường.
  • Các tác phẩm trong Nhật ký trong tù có mức giá trị lớn với nền văn học nước nhà, đây được xem là viên ngọc quý của văn học Việt Nam.
Xem Thêm  Phân tích và Nêu cảm nhân về nhân vật Liên trong truyện ngắn Hai đứa trẻ của Thạch Lam

Các nét chính về bài thơ Ngắm trăng

  • Khi phân tích bài thơ Ngắm trăng của Hồ Chí Minh, ta nhận thấy tác phẩm được trích trong tập Nhật ký trong tù được Tác giả trong quá trình bị tóm gọn giam và giải qua hơn 30 nhà lao thuộc 13 tỉnh của Quảng Tây, Trung Quốc.

phân tích bài thơ ngắm trăng và hình ảnh minh họa

Phân tích bài thơ Ngắm trăng của Hồ Chí Minh

Xuyên thấu mạch cảm xúc của tác phẩm là những dòng tâm trạng đầy thơ của Người. Để soạn bài, cảm nhận hay phân tích bài thơ Ngắm trăng, tất cả chúng ta cũng đi theo mạch cảm xúc này.

Hoàn cảnh ngắm trăng đặc biệt quan trọng của Bác bỏ

Từ xưa đến nay, trăng luôn là nguồn cảm hứng bất tận của biết bao nhiêu thi nhân. Ánh trăng không chỉ mang lại vẻ đẹp cho khung cảnh mà hơn thế còn trở thành người bạn tri kỷ của người thi nhân. Vì vậy, người thi nhân khi gặp cảnh trăng đẹp thường sẽ mang rượu ngon để thưởng thức dưới ánh trăng viên mãn ấy. Thú vui tao nhã thi vị và lãng mạn ấy lại trở nên khác biệt trong hoàn cảnh ngắm trăng của Người.

Phân tích bài thơ Ngắm trăng ta thấy hoàn cảnh này thật đặc biệt quan trọng, với thời gian nửa đêm, không gian là trong ngục tù với xiềng xích tối tăm, nhập cuộc thì không rượu cũng không hoa (vô tửu diệc vô hoa).

“Ngục trung vô tửu diệc vô hoa,

Đối thử lương tiêu nại nhược hà?”

(Trong tù không rượu cũng không hoa,

Cảnh đẹp đêm nay, khó hững hờ)

Câu thơ đầu tiên trong bài đã miêu tả rất thực cảnh lao tù khắc nghiệt. Nơi ngục tù lạnh lẽo đầy đọa tâm hồn con người, thế nhưng ánh trăng đã xuất hiện và khiến tâm hồn người thi sĩ thao thức hơn. Phân tích bài thơ Ngắm trăng ta nhận thấy rất cụ thể rằng người tù thi sĩ ấy tay bị xích, chân bị cùm, thân thể bị đọa đầy lạnh lẽo mà tâm hồn vẫn nồng ấm, thơ mộng, vẫn say mê thưởng thức vẻ đẹp của ánh trăng nên thơ.

Thông thường, người ta chỉ ngắm trăng khi tâm hồn thư thái, thảnh thơi. Thế nhưng người thi nhân ấy lại ngắm trăng trong khung cảnh vô cùng đặc biệt quan trọng, với cuộc sống “khác loài người” không phù phù hợp với thú thưởng nguyệt thanh cao. Như vậy, khi phân tích bài thơ Ngắm trăng, ta nhận thấy người tù ấy khao khát được ngắm trăng một cách trọn vẹn.

Hiện thực tù ngục lạnh lẽo và xám ngắt, chân tay bị xiềng xích gông cùm có thể phủ định tất cả. Thế nhưng, trong tâm hồn của Người vẫn mang tâm thế tích cực, vẫn nóng bỏng trái tim yêu đời thiết tha. Để rồi, người thi nhân ấy đã phải thốt lên “Cảnh đẹp đêm nay, khó hững hờ”. Đó phải chăng đây chính là sự rạo rực xao xuyến và tha thiết thưởng nguyệt của Người. Vầng trăng ấy ngời sáng như mời gọi và thúc giục thi nhân hãy phá vỡ xiềng xích mà ra chốn tự do, để thưởng thức ánh trăng đẹp.

Xem Thêm  Tìm hiểu và Phân tích chi tiết bài thơ Viếng lăng bác của Viễn Phương [TOP bài ĐIỂM CAO]

phân tích bài thơ ngắm trăng và hoàn cảnh ngắm trăng đặc biệt của bác

Tình yêu thiên nhiên và phong thái ung dung của Bác bỏ

Ấy vậy mà hiện thực vẫn là thực tại khốc liệt với hoàn cảnh giam cầm trói buộc, để rồi việc thưởng nguyệt chỉ thu lại với cử chỉ lặng lẽ, âm thầm:

“Nhân hướng song tiền khán minh nguyệt,

Nguyệt tòng song khích khán thi gia.”

(Người ngắm trăng soi ngoài hành lang cửa số,

Trăng nhòm khe cửa ngắm nhà thơ.)

Phân tích bài thơ Ngắm trăng, ta không cầu kỳ dàng nhận thấy rằng, ở nơi bốn bức tường xà lim chật hẹp ấy không ngăn nổi tâm hồn lãng mạn và xúc cảm minh mông của Người. Dường như người thi nhân muốn nhắn gửi đến trăng bao lời thầm thì, để nhắn nhủ, để thủ thỉ bao tâm tình của người chí sĩ cách mệnh… Người đã thả hồn theo ánh trăng và cũng gửi vào đó biết bao khát vọng cháy bỏng về việc tự do.

Câu thơ cuối quả thực vô cùng tượng hình khi Trăng đã trở nên có hồn, có tâm tư qua biện pháp nhân hóa của tác giả. Phân tích bài thơ Ngắm trăng, ta thấy rằng vầng trăng ấy đã vượt qua mọi rào cản, vượt qua song sắt lao tù để ngắm thi nhân trong tù. Đến đây thì cả Người và trăng đều dữ thế chủ động tìm về nhau.

Phân tích bài thơ Ngắm trăng, người đọc không cầu kỳ nhận thấy toàn bài dù không có một âm thanh nhỏ nào, cùng một không gian tĩnh lặng tuyệt đối trái ngược hoàn toàn cũng như làm tôn thêm tâm tư sâu thẳm của người và vật. Hai tâm tư ấy dẫu xa mà gần, dẫu gần mà như hòa làm một. Trăng là người, và người là trăng, ngắm nhìn nhau trong âm thầm và lặng lẽ, không nói bất kể điều gì mà như nói được bao lời.

Hai vần thơ cuối còn làm nổi bật lên sức mạnh tinh thần kì diệu của người thi nhân trong hoàn cảnh lao tù. Hiện thực tàn bạo với cũi sắt nhà lao, còn ngoài kia là ánh trăng lung linh thơ mộng, là thế giới của tự do. Sự đối cực ấy dường như cũng bất lực với tâm hồn tinh tế và khát vọng tự do của nhà thơ.

Khi phân tích bài thơ Ngắm trăng, ta thấy hai câu thơ nguyên tác đã thể hiện một cách đầy đủ hơn mối giao hòa đặc biệt quan trọng của ánh trăng với những người tù thi sĩ. Với lối đối rất chỉnh đã làm nổi bật lên sự giao hòa làm một của trăng và người. Song sắt nhà tù có thể chắn ở hiện tại, nhưng giữa nhân và nguyệt vẫn có mối giao hòa vượt ra cái ranh giới của không gian và thời gian. Người ngắm trăng trong hoàn cảnh ngục tù, trăng dường như cũng hiểu sự nhiệt thành ấy mà gửi gắm sự thơ mộng đến Người.

Xem Thêm  HƯỚNG DẪN Phân tích cảnh cho chữ của Huấn Cao trong tác phẩm Chữ người tử tù

phân tích bài thơ ngắm trăng qua phong thái ung dung của bác

Nhận xét về thẩm mỹ và làm đẹp đặc sắc của bài thơ Ngắm trăng

Khi phân tích bài thơ Ngắm trăng, ngoài nội dung tư tưởng của tác phẩm, ta thấy một số nét đặc sắc trong thẩm mỹ và làm đẹp như sau:

  • Hồ Chí Minh đã sử dụng thể thơ tứ tuyệt giản dị. Chính điều này đã hỗ trợ cho cảm xúc được thể hiện một cách tự nhiên, toát lên được tâm hồn tự do và sáng sủa, làm chủ hoàn cảnh của người tù cách mệnh. Phân tích bài thơ Ngắm trăng sẽ cho tất cả những người đọc thấy rất rõ ràng tác dụng của thể thơ này.
  • Không chỉ có thế, phép đối xứng đối lập được sử dụng triệt để và hài hòa, giao hòa của tất cả ba yếu tố là “nhân, song, nguyệt”. Chính phép thẩm mỹ và làm đẹp này đã hỗ trợ thể hiện được cuộc vượt ngục về tinh thần của người tù cách mệnh, nhân và nguyệt đã dữ thế chủ động đến với nhau như người bạn tri kỷ. Điều này đồng thời cũng cho thấy sự tự do về tâm hồn của Bác bỏ.
  • Biện pháp nhân hóa được sử dụng tinh tế, nhân hóa ánh trăng và khiến ánh trăng trở nên có linh hồn, có tâm tư như con người vậy. Một vật vô tri mà như trở nên sinh động, và cũng chỉ có người tù với tâm hồn rộng mở ấy mới có thể đến với trăng. Chính biện pháp thẩm mỹ và làm đẹp này đã thể hiện được ý chí cũng như tư tưởng của Người lớn lao như nào, dù ngục tù xiềng xích cũng không thể làm gì được.

Như vậy, phân tích bài thơ ngắm trăng đã cho ta thấy vẻ đẹp tuyệt vời của ánh trăng cũng như tâm tư và khát vọng tự do trong tâm hồn của người tù – người chiến sĩ và cũng là người thi sĩ tài hoa. Ngắm trăng (Vọng nguyệt) được Hồ Chí Minh sáng tác theo thể thơ tứ tuyệt, chỉ với 28 chữ súc tích cô đọng biết bao về bức chân dung tâm hồn người chiến sĩ cộng sản.

Phân tích bài thơ Ngắm trăng, ta thấy người chiến sĩ ấy không chỉ yêu thiên nhiên với tinh thần mạnh mẽ đầy sáng sủa mà còn luôn hướng về tương lai. Đó cũng đây chính là chất thép trong bản lĩnh nghị lực phi thường của Người. Hy vọng nội dung bài viết về chủ đề Phân tích bài thơ Ngắm trăng, đã cung cấp cho bạn những kiến thức hữu ích phục vụ quá trình học tập của mình. Chúc bạn luôn học tập tốt!

Xem thêm >>> Cảm nghĩ về bài thơ Cảnh khuya của Hồ Chí Minh – Ngữ Văn lớp 7

Xem thêm >>> Phân tích bài thơ Chiều tối của Hồ Chí Minh

Xem thêm >>> Trình bày cảm nhận bài thơ Chiều tối của Hồ Chí Minh

Tu khoa lien quan:

  • nội dung bài thơ ngắm trăng
  • bình giảng bài thơ ngắm trăng
  • cảm nhận bài thơ ngắm trăng
  • nội dung bài thơ ngắm trăng
  • vẻ đẹp của bài thơ ngắm trăng
  • giới thiệu về bài thơ ngắm trăng
  • giới thiệu về bài thơ ngắm trăng
  • soạn bài ngắm trăng của hồ chí minh
  • phân tích bài thơ ngắm trăng hay nhất
  • không gian thẩm mỹ và làm đẹp trong bài ngắm trăng

 

You May Also Like

About the Author: Nguyễn Thế Hoàng

Là một người đam mê tìm hiểu về kinh doanh, tài chính, ngân hàng, chuyên hỗ trợ tư vấn doanh nghiệp về các thủ tục pháp lý, cách thành lập công ty, làm báo cáo thuế, bảo hiểm.

Trả lời

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *