Chúng ta thường xuyên nghe thấy chỉ số CPI được đề cập trong các chương trình tin tức và báo chí về kinh tế. Đây là một chỉ số quan trọng được nhà kinh tế và toàn bộ quốc gia quan tâm. Vậy CPI là gì và có tầm ảnh hưởng như thế nào đối với nền kinh tế, chúng ta hãy tìm hiểu trong bài viết này!
I. Chỉ số CPI là gì?
Chỉ số giá tiêu dùng – Consumer Price Index (viết tắt là CPI) là chỉ số trung bình của giá tiêu thụ hàng hóa và dịch vụ cho một người. Chỉ số này phản ánh sự biến đổi giá cả của hàng hóa và dịch vụ theo thời gian dưới dạng phần trăm.
CPI được sử dụng để đo lường giá cả trong nhiều lĩnh vực như thực phẩm và đồ uống, nhà ở, quần áo, phương tiện giao thông, dịch vụ y tế, giáo dục và truyền thông, hàng hóa, giải trí và dịch vụ khác.
Bạn đang xem: CPI là gì? Ý nghĩa và cách tính chỉ số giá tiêu dùng CPI đơn giản
Nếu bạn quan tâm đến việc tìm việc làm, tuyển dụng QA/QC, nhân viên kiểm kê hàng hóa, dưới đây là một số vai trò bạn có thể xem xét:
– Chuyên viên kiểm soát nội bộ
– Chuyên viên kiểm soát nội bộ và tối ưu vận hành
– Nhân viên kiểm soát hàng hoá (Kiểm soát nội bộ)
II. Ý nghĩa của chỉ số CPI
Chỉ số giá tiêu dùng là một tiêu chuẩn tương đối phản ánh mức độ biến động giá bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng trong cuộc sống hàng ngày. Do đó, nhà kinh tế sử dụng CPI để theo dõi sự thay đổi chi phí sinh hoạt của người dân theo từng tháng và từng năm. Khi chỉ số tiêu dùng tăng cao, giá trung bình của hàng hóa và dịch vụ cũng tăng. Ngược lại, khi giá trung bình của hàng hóa và dịch vụ giảm, chỉ số CPI cũng giảm.
Ngoài ra, sự biến động của CPI còn có thể gây ra lạm phát hoặc giảm phát. Điều này có thể gây suy thoái kinh tế và tăng mức thất nghiệp toàn cầu, cũng như gây ra các vấn đề xã hội khác. Khi giá cả tăng quá nhanh và không kiểm soát được, lạm phát có thể trở thành siêu lạm phát.
III. Cách tính chỉ số giá tiêu dùng CPI
– Cố định giỏ hàng: Thông qua khảo sát và nghiên cứu thị trường, ta xác định giá trị của các hàng hóa cố định và các dịch vụ thiết yếu mà người dùng thường xuyên chi trả.
Xem thêm : Sàn OTC là gì? Lưu ý nhà đầu tư cần biết khi giao dịch trên sàn OTC
– Xác định giá cả: Sau khi xác định các sản phẩm, ta thống kê giá trị của từng hàng hóa trong một khoảng thời gian nhất định.
– Tính tổng chi phí mua giỏ hàng hóa/dịch vụ: Dựa vào bảng thống kê giá cả, ta tính tổng số tiền phải chi trả cho giỏ hàng hoặc dịch vụ bằng cách nhân số lượng hàng hóa với giá cả của từng loại hàng rồi cộng lại.
– Tính chỉ số giá tiêu dùng CPI cho các năm dựa trên công thức:
– Tính chỉ số lạm phát theo thời gian:
– Ví dụ minh họa:
IV. Các vấn đề đặt ra khi tính toán chỉ số CPI
– Chỉ số CPI có thể phản ánh cao hơn thực tế: Trên thực tế, khi có nhiều sản phẩm cùng loại trên thị trường, việc cố định giỏ hàng hóa hoặc dịch vụ không thể chính xác. Nếu giỏ hàng cố định có xu hướng tăng, người tiêu dùng sẽ nhanh chóng chuyển sang mua các sản phẩm khác với giá thấp hơn. Điều này dẫn đến việc chỉ số CPI sẽ phản ánh cao hơn so với thực tế.
– Không phản ánh được sự xuất hiện của các sản phẩm mới: Trên thị trường mở như hiện nay, các công ty thường xuyên giới thiệu các sản phẩm mới dành cho nhiều phân khúc khách hàng và cạnh tranh về giá. Tuy nhiên, khi tính toán chỉ số giá tiêu dùng, chúng ta không thể cập nhật các sản phẩm mới vào giỏ hàng cố định. Do đó, chỉ số CPI không phản ánh kịp thời sự xuất hiện của các sản phẩm mới và khối lượng mua hàng tăng.
– Không phản ánh được sự thay đổi về chất lượng hàng hóa: Trong trường hợp hàng hóa trong giỏ cố định có xu hướng tăng giá cùng chất lượng hàng tăng theo tỉ lệ thuận hoặc vượt quá giá trị, thì không xem xét sự tăng giá đó. Trên thị trường khắc nghiệt như hiện nay, chất lượng sản phẩm được các công ty chú trọng và cải thiện liên tục. Do vậy, khi tính chỉ số CPI, ta phải đối mặt với sự phóng đại của mức giá và không phản ánh được sự thay đổi về chất lượng hàng hóa.
V. Tác động của CPI đến nền kinh tế
Khi chỉ số CPI giảm, giá trị của giỏ hàng cố định (hay giá cả của hàng hóa/dịch vụ) cũng giảm. Trong trường hợp thu nhập của người dân không thay đổi, điều này mở ra cơ hội cải thiện mức sống và chất lượng cuộc sống hàng ngày.
Xem thêm : Saigonbank Là Ngân Hàng Gì Không? Nhà Nước hay Tư Nhân?
Ngược lại, khi chỉ số tiêu dùng tăng cao, điều đó phản ánh giá cả của các sản phẩm đang có xu hướng tăng. Điều này ảnh hưởng tiêu cực đến cuộc sống hàng ngày của người dân, khi họ phải chi trả nhiều hơn cho các mặt hàng thiết yếu mà thu nhập không cải thiện.
VI. Một số hạn chế của chỉ số CPI
Chỉ số CPI không áp dụng cho tất cả các nhóm dân số, mà chỉ dựa trên chi tiêu cho giỏ hàng cố định ở khu vực thành thị. Do đó, CPI không phản ánh chính xác giá cả hàng hóa ở một số khu vực nông thôn và miền núi. Chúng ta cũng cần nhớ rằng nhu cầu tiêu dùng của từng vùng và nhóm người dân là khác nhau, vì vậy CPI không thể là chỉ số toàn diện để đánh giá cho cả quốc gia.
Ngoài ra, CPI chỉ tập trung vào nhu cầu mua sắm của từng cá nhân, vì vậy nó có rất nhiều hạn chế. Tăng hoặc giảm giá bị ảnh hưởng mạnh bởi môi trường xung quanh, nhưng CPI không đề cập đến vấn đề này. Ví dụ, trong trường hợp xảy ra thiên tai hoặc dịch bệnh, một số mặt hàng thiết yếu trở nên hiếm hoi và giá cả thay đổi liên tục do cung không đáp ứng đủ nhu cầu.
Xem thêm:
– Cách viết mục tiêu nghề nghiệp cho nhân viên văn phòng chuyên nghiệp
– Điểm yếu trong CV là gì? Cách viết điểm yếu thu hút nhà tuyển dụng
– Cách viết mục tiêu nghề nghiệp IT trong CV đầy ấn tượng và chính xác
Mặc dù còn một số hạn chế, CPI vẫn là một chỉ số quan trọng mà các nhà kinh tế quan tâm. Đó là tổng quan về chỉ số giá tiêu dùng cũng như các bước đơn giản để tính toán CPI. Đừng quên chia sẻ bài viết này với mọi người nếu bạn thấy nó hữu ích!
Nguồn tham khảo: https://vi.wikipedia.org/wiki/Chỉ_số_giá_tiêu_dùng
Nguồn: https://bankstore.vn
Danh mục: Tài Chính