HƯỚNG DẪN Phân tích diễn biến tâm trạng của Thúy Kiều trong đoạn trích Trao duyên của Nguyễn Du

Diễn biến tâm trạng của Thúy Kiều trong đoạn trích Trao duyên đã cho thấy rõ nét nhất tấn thảm kịch của cuộc đời nàng Kiều khi phải quên Tình vì Hiếu, hy sinh sự sung sướng của cuộc đời mình để cứu cha. Cùng Bankstore tìm hiểu, cảm nhận và phân tích diễn biến tâm trạng của Thúy Kiều trong đoạn trích Trao duyên qua nội dung bài viết sau này.

Mở bài: Tình yêu trong văn học trung đại Việt Nam dường như ít được đề cập đến. Trong các mối tình trung đại, nổi bật nhất phải nói đến mối tình giữa Thúy Kiều và Kim Trọng. Đó là mối tình đẹp số 1 nhưng cũng thảm kịch số 1 của văn học trung đại nói riêng và văn học Việt Nam nói chung. Cuộc đời Kiều là một chuỗi ngày thảm kịch nhưng thảm kịch đau đớn nhất, tác động vượt trội nhất đến cuộc đời Kiều là thảm kịch tình yêu của nàng và Kim Trọng. Khi quyết định bán mình chuộc cha, Kiều đã mạnh mẽ bao nhiêu thì đến khi đối diện với tình yêu của chính mình nàng lại càng đau đớn và bất lực bấy nhiêu. Chấp thuận gả cho Mã Giám Sinh, tương lai mù mịt nhưng những điều đó không làm nàng bận tâm. Trong những giây phút này, Kiều chỉ nghĩ đến Kim Trọng. Và nàng đã bất ngờ đưa ra một quyết định cho mối tình này – trao duyên cho Thúy Vân. Tâm trạng Kiều lúc ấy đầy những đau đớn giằng xé ấy được thể hiện rõ nét trong đoạn trích “Trao duyên”.

Bạn đang xem: HƯỚNG DẪN Phân tích diễn biến tâm trạng của Thúy Kiều trong đoạn trích Trao duyên của Nguyễn Du

Phân tích đoạn trích TRAO DUYÊN – Thầy Linh mega Văn

Học trực tuyến hướng dẫn đọc hiểu văn bản văn học tác phẩm; Đoạn trích Trao duyên 12 câu đầu, Truyện Kiều – Nguyễn Du, Ngữ văn 10. Kênh ươm mầm chia sẻ miễn phí, cô hi vọng sẽ giúp các em mạng lưới hệ thống kiến thức cơ bản và nâng cao kĩ năng làm văn. Từ đó, các em đã sở hữu tâm thế vững vàng khi xử lí các dạng đề, tự tin giải quyết và xử lý các đề thi . . .

Giúp các em học văn một cách nhẹ nhàng và thoải mái hơn.

====================================

►Bình ngô đại cáo – Nguyễn Trãi: https://goo.gl/C9GK19

►Chuyện chức phán sự đền Tản Viên: https://goo.gl/K7i4He

► Giới thiệu Chinh phụ ngâm: https://youtu.be/934Sbadbmpg

====================================

► Đăng ký kênh để nhận những video mới: https://goo.gl/mnbzpj

► Fanpage: https://www.facebook.com/uommamvanhoc/

► Twitter: https://twitter.com/NguynPh10680193

► Blogspot: https://khoahocvan.blogspot.com/

► Pinterest: https://www.pinterest.com/uommamkient…

#uommam #Traoduyen #truyenkieu #dayonline

Vị trí đoạn trích Trao duyên trong truyện Kiều của Nguyễn Du

Trước lúc phân tích diễn biến tâm trạng của Thúy Kiều trong đoạn trích Trao duyên, ta cần nắm được vị trí của trích đoạn này trong tác phẩm. Truyện Kiều của Nguyễn Du được cấu trúc theo kết cấu quen thuộc Hội ngộ – Lưu lạc – Đoàn viên. Trong số đó, đoạn trích Trao duyên đóng vai trò bản lề – kết thúc chuỗi ngày sự sung sướng và mở đầu cho chuỗi ngày thảm kịch.

Sau đêm Kiều và Kim Trọng thề nguyền, Kim Trọng phải trở về Liêu Dương hộ tang chú. tổ ấm Kiều lại bị thằng bán tơ vu oan giáng họa. Kiều quyết định bán mình chuộc cha. Chữ hiếu đã xong những vẫn còn chữ tình. Đêm trước lúc theo Mã Giám Sinh, Kiều vẫn canh cánh món nợ ân tình với Kim Trọng. Thúy Vân tỉnh giấc đến bên ân cần hỏi han và Kiều nảy ra ý định trao duyên, trao lại mối tình đầu dang dở cho em, nhờ em thay mình trả nghĩa cho chàng Kim. Đây là một nghịch cảnh éo le, một thảm kịch đầy nước mắt của cuộc đời Kiều.

Phân tích diễn biến tâm trạng của Thúy Kiều trong đoạn trích Trao duyên

Tâm trạng của Kiều khi mở lời trao duyên

Diễn biến tâm trạng của Thúy Kiều trong đoạn trích Trao duyên được thể hiện rất rõ ràng qua đoạn mở đầu là lời cầu khẩn của Kiều so với Vân. Tâm trạng nào lúc này thật khó nói. Bởi trao duyên tình của mình cho những người khác thật đau đớn và càng khó xử hơn khi nàng ý thức được việc này sẽ tác động ảnh hưởng hệ trọng đến cuộc đời của Thúy Vân.

“Cậy em em có chịu lời

Ngồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa”

Ở hai câu thơ này, tác giả đã tạo ra một tình huống, một không khí đặc biệt quan trọng. Những lời nói, hành động của Kiều trở nên trang trọng khác thường. Nguyễn Du sử dụng từ “cậy” mà không dùng “nhờ”, dùng “chịu” mà không dùng nhận. Bởi ở từ cậy ngoài nét nghĩa “nhờ” còn mang thể hiện sự tin tưởng tuyệt đối. Mặt khác, từ “cậy” mang thanh trắc tạo được âm điệu nặng nề gợi được sự quằn quại trong tâm hồn Kiều lúc này. Chị nhờ em với tất cả lòng tin của chị. Dùng “chịu” mà không dùng “nhận”, bởi “nhận” có phần nào tự nguyện còn “chịu” có phần bắt buộc. Kiều dường như đã đưa Vân vào hoàn cảnh không thể chối từ.

“Ngồi lên cho chị lạy rồi sẽ thưa”

Ba động từ nối tiếp nhau ngồi – lạy – thưa gợi nhiều suy nghĩ. Tại sao Kiều lại phải lạy Vân? Tại sao lại phải lạy rồi mới thưa? “Lạy”, “thưa” vốn là những từ thể hiện thái độ trân trọng, trang nghiêm và kính cẩn – thường dùng làm chỉ cho những người bề trên hoặc người mình chịu ơn. Ta thấy có sự thay đổi vị thế giữa Kiều và Vân, giữa họ không còn được đặt trong quan hệ chị – em mà đang trong quan hệ người ban ơn – kẻ chịu ơn. Kiều ý thức được sự việc mà nàng nói ra đây sẽ tác động ảnh hưởng tới cả cuộc đời của Vân. Vì vậy, lạy ở đây là lạy cái đức hi sinh của Vân. Kiều đã hạ mình hết mực với một thái độ trang trọng, nghiêm túc.

Giữa đường đứt gánh tương tư

Keo loan chắp mối tơ thừa mặc em

Xem thêm : Phân tích và Dàn ý chi tiết Độc Tiểu Thanh Kí của Nguyễn Du – Ngữ Văn 10

Khi phân tích diễn biến tâm trạng của Thúy Kiều trong đoạn trích Trao duyên, ta thấy tình yêu dang dở của Kiều và Kim Trọng được trình bày ngắn gọn qua thành ngữ “giữa đường đứt gánh”. Đồng thời sự kết hợp “giữa đường đứt gánh” và “tương tư” đã cụ thể hóa một khái niệm trừu tượng khiến nó như có hình có khối và càng khắc sâu thêm nỗi đau nơi tâm hồn Kiều. Vì thế mà “mặc em” tùy em định liệu nhưng cũng chỉ có duy nhất em là người dân có thể quyết định mà thôi. Câu thơ tuy không phải lời trao duyên chính thức nhưng đã phần nào ràng buộc.

“Kể từ thời điểm gặp chàng Kim

Khi ngày quạt ước, khi đêm chén thề

Sự đâu sóng gió bất kỳ

Hiếu tình khôn lẽ hai bề vẹn hai”

Kiều điểm qua những sự kiện quan trọng trong cuộc đời mình. Đó là lúc nàng gặp chàng Kim và sóng gió bất kỳ xẩy ra. Hai sự kiện có sức tác động ảnh hưởng lớn đến Kiều và đồng thời hai sự kiện này cũng được Vân tận mắt chứng kiến. Những kỉ niệm với Kim Trọng được liệt kê ngắn gọn nhưng cũng đủ cho ta thấy được cái tình khắng khít gắn bó của họ. Có thể thấy, diễn biến tâm trạng của Thúy Kiều trong đoạn trích Trao duyên, đặc biệt quan trọng qua những câu thơ này vô cùng xúc động.

Điệp từ “khi” như nhấn mạnh vấn đề về quãng thời gian tươi đẹp ấy. Nhưng sự sung sướng không được bao lâu thì “sóng gió bất kỳ”. Tâm trạng của Kiều lúc này sẽ không phải là xích mích giữa hiếu và tình. Bởi nàng sớm đã lựa chọn chữ hiếu. Nếu bốn câu trên có tính chất thông báo nhưng lời trao duyên vẫn chưa trực tiếp thì đến bốn câu sau Kiều đã trực tiếp đưa ra lý lẽ để thuyết phục em nhận lời.

“Ngày xuân em hãy còn dài

Xót tình máu mủ thay lời nước non

Chị dù thịt nát xương mòn

Ngậm cười cửu tuyền hãy còn thơm lây”

Khi phân tích diễn biến tâm trạng của Thúy Kiều trong đoạn trích Trao duyên, ta nhận thấy ngày xuân ở đây không chỉ mang ý nghĩa là tuổi trẻ mà đó còn là một những tháng ngày vui vẻ sự sung sướng ấm êm. Kiều cũng hy vọng ngày dài tháng rộng cùng Kim Trọng sẽ mang lại sự sung sướng cho Vân khi em “chắp mối tơ thừa”. Tuổi trẻ của em là lý do đầu tiên được nàng viện dẫn. Tình máu mủ thiêng liêng mới là lý do quan trọng nhất để thuyết phục Vân nhận lời.

Không những thế, Kiều còn viện dẫn cái chết của mình. Viện dẫn cái chết không nhằm mục tiêu đẩy Vân vào tình thế khó xử mà để thể hiện sự toại nguyện, hàm ân của Kiều so với Vân nếu em đồng ý. Lời thỉnh cầu của Kiều chủ yếu thiên về mặt tình cảm. Kiều luôn đặt mình trong vị thế của người chịu ơn nên lời lẽ của nàng cũng vì thế mà trở nên khẩn khoản tha thiết. Tâm trạng của nàng lúc này chỉ hướng về việc thuyết phục em nhận lời, là tiếng nói của lý trí bỏ qua trái tim đang quặn thắt. Đến đây, diễn biến tâm trạng của Thúy Kiều trong đoạn trích Trao duyên đã được đẩy lên rất cao độ, cho thấy biết bao giằng xé trong tâm hồn nàng Kiều.

Xem cụ thể >>> Cảm nhận 12 câu đầu Trao duyên trong Truyện Kiều của Nguyễn Du

Tâm trạng của Kiều khi trao kỉ vật và dặn dò em

Trong quá trình phân tích diễn biến tâm trạng của Thúy Kiều trong đoạn trích Trao duyên, ta thấy sau lúc tìm lý lẽ thuyết phục em, Kiều không để cho Vân có cơ hội nói mà nàng lập tức hành động – trao kỷ vật cho Vân. Gọi là kỷ vật bởi lẽ những vật này chứa đựng biết bao kỷ niệm ngọt ngào của cuộc tình mới chớm.

“Chiếc vành với bức tờ mây

Duyên này thì giữ vật này của chung”

Duyên này chính mối tình giữa nàng và Kim Trọng. Mối tình này nàng chỉ nhờ Vân “giữ”, không hoàn toàn trao hẳn cho Vân. Trao kỷ vật đây chính là sự cụ thể hóa cho trao duyên. Trao kỷ vật cho Vân nhưng lại nói với em đây là “của chung”, biết bao đau đớn trong hai từ “của chung” ấy. Của chung ấy là của người nào? Nếu trước kia đó là của Kim – Kiều thì giờ có một sự đổi ngôi Kim – Vân, nhưng còn dường như thể Kim – Kiều – Vân. Khi Vân đồng ý nhận lời và nhận kỷ vật là lúc thảm kịch trong tim Kiều bắt đầu trào dâng không sao kìm nén. Tâm trạng, sự đau của Kiều được soi chiếu ở sự đối lập, xích mích còn – mất, hợp – tan trong cõi âm khí và dương khí cách trở. Sau lúc trao duyên, Kiều tự nhận mình là người mệnh bạc.

“Dù em nên vợ nên chồng

Xót người mệnh bạc ắt lòng chẳng quên”

Bởi lẽ, mất đi tình yêu, mất đi hy vọng cuộc đời nàng giờ đây không còn ý nghĩa. Đau đớn hơn, Kiều lại là người chính tay dập tắt mối tình mới nhóm ấy. Điệp khúc “mệnh bạc” này đã gắn chặt với cuộc đời Kiều. Phân tích diễn biến tâm trạng của Thúy Kiều trong đoạn trích Trao duyên, ta nhận ra những chuỗi ngày thảm kịch của tương lai cũng không đau xót bằng cõi lòng nàng đã nát tan ở hiện tại.

“Mất người còn chút của tin

Phím đàn với mảnh hương huyền thời trước”

Từ “của chung” giờ đã chuyển thành “của tin”. Kỷ vật trao thì đã thành của chung, nhưng kỷ niệm và tình cảm ấy không thể trao trọn nên vẫn là của tin của chỉ Kiều và Kim. Một lần nữa gợi nhắc lại kỷ niệm “phím đàn”, “mảnh hương huyền”, nhưng bao kỷ niệm giờ chỉ với tồn tại trong ký ức, trong quá khứ xa xăm. Nàng hướng tầm nhìn đến tương lai nhưng tương lai lại càng tuyệt vọng bế tắc.

“Mai sau dù có bao giờ

Xem thêm : Nhiễm trùng máu là gì? Những thông tin quan trọng về căn bênh này

Đốt lò hương ấy so tơ phím này

Trông ra ngọn cỏ lá cây

Thấy hiu hiu gió thì hay chị về

Hồn còn mang nặng lời thề

Nát thân liễu bồ đền nghì trúc mai

Dạ đài cách mặt khuất lời

Rưới xin chén nước cho những người thác oan”

Từ kỷ niệm ngọt ngào của quá khứ, Kiều đã đưa suy nghĩ đến tương lai. Nhưng thế giới tương lai mà Kiều hình dung là một cuộc sống cõi âm mù mịt, tăm tối. Thúy Kiều trăn trở và tiếc nuối mối tình đầu trong trắng với những hẹn thề chưa thể thưc hiện được và nghĩ mình là người chết oan, cho nên ngôn ngữ nói như nửa tỉnh, nửa mê: hiu hiu, hương khói, ngọn cỏ, lá cây…mà thực sự là tâm trạng đớn đau dằn vặt khôn nguôi.

Vẫn đang nói với Vân, đang dặn dò và tâm tình cùng em, nhưng hình như càng nói, Kiều càng dầng quên sự có mặt của em. Nàng chỉ nói một mình, với mình, thầm thì thành tiếng về tương lai mù mịt, thê thảm của chính mình. Đang sống mà nàng lại nói đến cái chết cho thấy nỗi đau của Kiều dồn lên đến đỉnh điểm. Những câu thơ trên khi phân tích diễn biến tâm trạng của Thúy Kiều trong đoạn trích Trao duyên, ta thấy nó đã có tác dụng giúp thể hiện tình cảm bền chặt, thủy chung và mãnh liệt của Kiều đối với Kim Trọng.

Tâm trạng của Kiều khi nghĩ về chàng Kim

Diễn biến tâm trạng của Thúy Kiều trong đoạn trích Trao duyên từ lời tâm sự với Thúy Vân, Kiều chuyển dần sang lời độc thoại với chính mình mình. Bất lực, uất ức, nghẹn ngào bắt đầu trào dâng bật thành lời thơ. Tiếng thơ cũng đây chính là tiếng lòng nàng.

“Thời điểm hiện tại trâm gãy bình tan,

Kể làm thế nào xiết muôn vàn ân ái!

Trăm nghìn gửi lạy tình quân

Tơ duyên ngắn ngủi có ngần ấy thôi.

Phận sao phận bạc như vôi?

Đã đành nước chảy hoa trôi lỡ làng.”

Hiện tại và quá khứ bỗng trở thành hai khoảng chừng thời gian lạ lẫm. Quá khứ sự sung sướng ngọt ngào bao nhiêu thì hiện giờ đây ngay lúc này nàng chỉ thấy đau đớn đắng cay. Quá khứ được nhắc đến nhưng chỉ qua gợi nhắc “muôn vàn ân ái”. Quá khứ sự sung sướng không thể đong đếm nhưng ngắn ngủi giữa chừng đứt gánh đầy sững sờ. Ngỡ như mọi chuyện mới chỉ vừa xẩy ra. Đối lập với quá khứ là hiện tại. đó là hiện tại của “trâm gãy gương tan”, “tơ duyên ngắn ngủi”, “phận bạc như vôi”, “hoa trôi lỡ làng” gợi sự chia tay muôn vàn xót xa. Ân ái sự sung sướng thời trước nay còn đâu.

“Ôi Kim Lang! Hỡi Kim lang!

Thôi thôi thiếp đã phụ chàng từ đây!”

Kiều ý thức được thực tại bẽ bàng, buồn thay cho thân phận mình. Nhưng nàng lại nhận tất cả mọi chuyện về tay, mọi lỗi lầm về tay. Cách sử dụng thán từ kết phù hợp với điệp từ “Kim lang” cho thấy một tiếng gọi đau đớn, níu kéo trong tuyệt vọng. Trong thời khắc đau đớn của tâm hồn, Kiều vẫn hướng tất cả về phía Kim Trọng. Kiều rơi vào thảm kịch đau xót của tình yêu nhưng vẫn mang vẻ đẹp hùng vĩ của việc hi sinh. Cuộc trao duyên từ biệt trở thành cuộc tử biệt sinh ly.

Xem thêm >>> Cảm nhận 8 câu cuối bài Trao duyên trong Truyện Kiều của Nguyễn Du

Nhận xét về nghệ thuật và thẩm mỹ xây dựng tâm lý nhân vật

Phân tích diễn biến tâm trạng của Thúy Kiều trong đoạn trích Trao duyên, người đọc nhận thấy ở những dòng thơ này đây chính là một khối mâu thuẫn lớn trong tâm trạng Thúy Kiều. Kiều trao kỉ vật cho em mà lời gửi trao chất chứa bao đau đớn, giằng xé và chua chát. Trái tim bắt đầu thổn thức và lên tiếng.

Nguyễn Du đã vận dụng thành công phép biện chứng của tâm hồn diễn tả tinh tế từng bước chuyển biến tâm trạng của Kiều. Cách sử dụng từ ngữ kết phù hợp với hình ảnh giàu giá trị biểu cảm đã diễn tả rõ nét tâm trạng thảm kịch giằng xé của Kiều. Còn gì đau đớn hơn khi chính tay mình dập tắt mối tình đầu tươi đẹp. Thông qua đó, người đọc đồng cảm và thấu hiểu hơn với Kiều.

Kết bài: Đoạn “Trao duyên” trong “Truyện Kiều” là một khúc “đoạn trường” số 1 trong thiên “Đoạn trường tân thanh” của cuộc đời Kiều. Với con mắt tinh đời “trông thấu sáu cõi nhân gian”, Nguyễn Du đã tái hiện lại cuộc trao duyên với biết bao cảm xúc ngổn ngang ấy. Thông qua đó, ta càng thêm hiểu hơn cho Thúy Kiều hiểu hơn cho quyết định trao duyên những tưởng đầy vô lý ấy nhưng lại thấm đượm một tình yêu thực bụng mà nàng giành riêng cho Kim Trọng.

Dàn ý phân tích diễn biến tâm trạng của Thúy Kiều

Mở bài tâm trạng của Thúy Kiều trong đoạn trích Trao duyên

• Dẫn dắt từ tình yêu thời trung đại, tấn bị kịch trong cuộc đời những người dân phụ nữ như Thúy Kiều,
• Giới thiệu những đặc sắc nhất về tác giả cũng như tác phẩm và vị trí của đoạn tích Trao duyên.
• Dẫn dắt vào việc diễn biến tâm trạng của Thúy Kiều trong đoạn trích trao duyên.

Thân bài tâm trạng của Thúy Kiều trong đoạn trích Trao duyên

• Cảm xúc và tâm trạng của Kiều khi mở lời trao duyên.
• Tâm trạng của Kiều khi trao kỉ vật và dặn dò Thúy Vân.
• Tâm trạng của Kiều khi nghĩ về chàng Kim.

Kết bài tâm trạng của Thúy Kiều trong đoạn trích trao duyên

• Khái quát lại giá trị nội dung và nghệ thuật và thẩm mỹ của trích đoạn.
• Ý nghĩa của việc phân tích diễn biến tâm trạng của Thúy Kiều

Trên đây là những phân tích về diễn biến tâm trạng của Thúy Kiều trong đoạn trích Trao duyên, hy vọng đã mang đến cho bạn những kiến thức hữu ích. Chúc bạn luôn học tốt!

Nguồn: https://bankstore.vn
Danh mục: Giáo Dục