HƯỚNG DẪN Cách Phân tích bài thơ Bếp lửa của Bằng Việt – Ngữ Văn 9

Những tình cảm mộc mạc, dung dị và thật tình luôn là cảm hứng sáng tác cho nhiều nghệ sĩ. Phân tích bài thơ Khu nhà bếp lửa của Bằng Việt trong Ngữ Văn lớp 9 sẽ giúp tất cả chúng ta cảm nhận được tình cảm thiêng liêng lớn lao giành riêng cho quê nhà xứ sở bao giờ cũng được khơi nguồn từ những điều thân thuộc và gắn bó: đó là tình yêu gia đình, tình cảm với những người dân thân yêu…. Trong nội dung bài viết sau, cùng Bankstore phân tích bài thơ căn bếp lửa để cùng cảm nhận về tình bà cháu cũng như xúc cảm của nhà thơ.

Khu nhà bếp lửa (Bằng Việt) – Khóa học Văn 9 – Ngữ Văn 9 – cô Chử Thu Trang

ÔN THI VÀO LỚP 10 MÔN VĂN

Bài 05: Phân tích bài thơ Khu nhà bếp lửa của Bằng Việt

Bạn đang xem: HƯỚNG DẪN Cách Phân tích bài thơ Bếp lửa của Bằng Việt – Ngữ Văn 9

ÔN THI VÀO LỚP 10 MÔN VĂN nằm trong dự án lớp học CÔNG PHÁ VÀO LỚP 10 có sự tham gia của tất cả những thầy cô hai bộ môn toán, văn ở Trung tâm Dạy tốt là cô Trần Huyền An, cô Chử Thu Trang, cô Nguyễn Thu Hà và thầy Hồ Thức Thuận.

Xem cụ thể chi tiết về khóa học miễn phí này tại: http://daytot.vn/Tin-tuc/CONG-PHA-VAO…

Xem và tải trọn bộ tài liệu ôn thi vào lớp 10 môn văn tại: http://thivao10.vn/mon/Van/

Đề thi vào 10 môn văn: http://thivao10.vn/de-thi/mon/Van/

Đăng ký kênh để theo dõi các bài giảng tiếp theo nhé các em: https://goo.gl/FtJtUI

Giới thiệu tác giả Bằng Việt và bài thơ Khu nhà bếp lửa

Nhà thơ Bằng Việt sinh ngày 15/06/1941, quê ông thuộc xã Chàng Sơn, Thạch Thất, Hà Thành. Bằng Việt thuộc thế hệ nhà thơ trưởng thành trong trong kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Ông là cây bút tài năng có nhiều đóng góp cho nền thi ca của dân tộc bản địa. Sự nghiệp sáng tác của ông phong phú và dồi dào với rất nhiều các tác phẩm có mức giá trị. Thơ Bằng Việt thiết tha, mượt mà và trong trẻo. Nhiều áng thơ đã khai thác tối đa những kỷ niệm cùng mơ ước của tuổi trẻ.

Bài thơ Khu nhà bếp Lửa được sáng tác vào năm 1963 khi Bằng Việt 19 tuổi và đang đi du học Liên Xô. Trong nỗi nhớ nhà, nhớ quê nhà, nhớ người bà của mình da diết, những ý thơ tự nhiên ngọt ngào và bình dị ấy cứ tuôn chảy để rồi tạo nên một thi phẩm đặc sắc. Khu nhà bếp lửa đã gợi lên những kỉ niệm đầy xúc động về tình cảm bà cháu, về trong time tháng nhọc nhằn trong kí ức của nhà thơ, từ đó khéo léo bộc lộ tình yêu quê nhà đất nước.

Phân tích bài thơ Khu nhà bếp lửa qua hình ảnh dung dị

Hình ảnh về Khu nhà bếp lửa quê nhà đã khơi nguồn cảm xúc cho thấy đó là những kỉ niệm quen thuộc, gần gũi, thân thương. Phân tích bài thơ căn bếp lửa, tất cả chúng ta mới thấy được hết những ý nghĩa lớn lao của hình tượng thân thuộc này. Với dáng hình tảo tần khuya sớm của bà cũng là tính cảm sâu đậm bà giành riêng cho cháu đã hiện lên rõ nét qua những vần thơ:

“Một căn bếp lửa lởn vởn sương sớm

Một căn bếp lửa ấp iu nồng đượm

Cháu thương bà biết mấy nắng mưa.”

Hình ảnh khỏi căn bếp hiện lên chập chờn cùng mảng kí ức thăm thẳm trong tâm hồn của nhà thơ. Bà đã thắp lên căn bếp lửa, ánh sáng tuổi thơ được thắp lên và tỏa sáng lung linh trong kí ức của đứa cháu nhỏ. Khu nhà bếp lửa đó phải chăng đó chính là căn bếp lửa của cuộc đời bà đã trải qua biết mấy nắng mưa?

Phân tích bài thơ căn bếp lửa là cảm nhận về tình bà cháu sâu đậm được thể hiện qua từng lời thơ. Đó là những buổi sớm khi sương mai còn đọng trên những nhành cây, hình ảnh căn bếp lửa ấm áp đã được bà thắp lên tự khi nào. Từ láy “lởn vởn” kết hợp cùng động từ “ấp iu” được đặt tại giữa câu đã cho thấy sự vất vả khuya sớm, sự lam lũ chăm chỉ ở người bà của tác giả.

Cả một tuổi thơ tràn ngập kí ức có căn bếp lửa, có hình ảnh về người bà chịu thương chịu khó. Động từ “thương” cùng tính từ nắng mưa ở cuối câu thơ đã cho thấy nhà thơ yêu mến người bà biết bao để rồi phải thốt lên những tình cảm da diết ấy. Khoảng chừng cách của không gian dù là nửa vòng trái đất nhưng nhà thơ vẫn cảm nhận được sự yêu thương, vỗ về từ đôi tay khéo léo và kiên nhẫn của bà. Phân tích bài thơ Khu nhà bếp lửa, người đọc không khỏi xúc động với những dòng thơ dung dị mà ngập tràn cảm xúc này.

Phân tích bài thơ Khu nhà bếp lửa qua kí ức tuổi thơ của tác giả

Trong cái khoảnh khắc nhớ nhà, nhớ quê nhà ấy, trong thâm tâm Bằng Việt lại trào dâng một tình yêu thương vô hạn với những người bà của mình. Những khổ thơ tiếp theo là dòng hồi tưởng của Bằng Việt về trong time tháng sống bên bà gắn liền với hình ảnh căn bếp lửa.

Xem thêm : Crohn là bệnh gì? Những điều cần biết về căn bệnh này

“Lên bốn tuổi cháu đã quen mùi khói

Năm ấy là năm đói mòn đói mỏi

Bố đi đánh xe khô rạc ngựa gầy

Chỉ nhớ khói, hun nhèm mắt cháu

Nghĩ lại đến giờ sống mũi còn cay!”

Những câu thơ dung dị, nhẹ nhàng như lời thủ thỉ tâm tình. Câu truyện tuổi thơ với nhiều kỉ niệm cùng bà như được giãi bày bởi lối kể tự nhiên. Câu truyện tuổi thơ ấy không chỉ có bà Tiên, có phép thuật, mà còn là một hình ảnh về bà và căn bếp lửa yêu thương. Đến đây, khi phân tích bài thơ căn bếp lửa, tất cả chúng ta thấy xúc động biết bao.

Trong cái nạn đói ghê rợn của năm 1945, những ngày nghèo đói, vất vả thì chính bà là người đã gắn bó với nhà thơ, xua bớt đi cái không khí của nạn đói ấy.

Xem thêm : Crohn là bệnh gì? Những điều cần biết về căn bệnh này

“Lên bốn tuổi cháu đã quen mùi khói

Năm ấy là năm đói mòn đói mỏi

Bố đi đánh xe khô rạc ngựa gầy

Chỉ nhớ khói, hun nhèm mắt cháu

Nghĩ lại đến giờ sống mũi còn cay!”

Mùi khói căn bếp đã trở thành một phần kí ức của đứa cháu nhỏ. Đứa trẻ lên 4 ấy đã sống trong tình yêu thương, chở che của bà. Ngọt ngào kí ức đan quyện mùi khói – kí ức có bà, có mái căn bếp ấm nồng tình thân.

Phân tích bài thơ căn bếp lửa với câu thơ “Năm ấy là năm đói mòn đói mòn”, người đọc mới nhận thấy sự thiếu thốn khó khăn thời điểm bấy giờ. Tất cả những kí ức ấy còn sống mãi, hiển hiện trong kí ức của đứa cháu 4 tuổi và của từ đầu đến chân con xa nhà. Những kí ức ấy dù năm tháng trôi qua có ít nhiều làm vơi đầy kỉ niệm, nhưng khi nghĩ lại thì sống mũi vẫn còn cay. Ở đây, là nhớ nhung, là kí ức về mùi khói làm cay mắt cháu hay đó chính là tấm lòng của người bà giành riêng cho cháu khiến người cháu rưng rưng xúc động?.

“Tám năm ròng cháu cùng bà nhóm căn bếp

Tu hú kêu trên những cánh đồng xa

Khi tu hú kêu bà còn nhớ không bà

Bà hay kể chuyện những ngày ở Huế

Tiếng tu hú sao mà tha thiết thế!”

Hai bà cháu cùng nhóm lửa, nhóm lên tình yêu và sự sống, nhóm lên niềm hy vọng mà bà giành riêng cho đứa cháu bé bỏng, hồn nhiên. Hình ảnh chim tu hú hiện lên qua sự liên tưởng từ khói căn bếp. Khi phân tích bài thơ căn bếp lửa, người đọc đơn giản dễ dàng dàng nhận thấy, từ “tu hú” được điệp lại 3 lần trong cùng một đoạn thơ làm cho âm điệu vần thơ trở nên bổi hổi và khiến người đọc cảm thấy như tiếng tu hú đang từ xa vọng về trong tiềm thức của tác giả. Lúc mơ hồ, lúc văng vẳng da diết từ cánh đồng xa khiến người đọc không khỏi khắc khoải. Dòng kỉ niệm của nhà thơ cũng vì thế mà như dài thêm hơn, rộng hơn cái không gian sâu thẳm của nỗi nhớ nhà.

“Mẹ cùng cha bận công tác không về

Cháu ở cùng bà, bà bảo cháu nghe”

Kí ức tuổi thơ của cháu gắn liền với hình ảnh tảo tần của bà, với khói đượm từ căn bếp lửa. Mẹ cha bận công tác, cháu ở cùng bà, bà dạy cháu làm, bà chăm cháu học… Tám năm ròng, đất nước cuộc chiến tranh, đói khổ cùng cực. Sự thiếu thốn ấy dường như lại khiến kí ức ngọt ngào bên bà tăng lên gấp bội. Trong cái khói căn bếp mờ ảo chập chờn ấy, hình ảnh bà hiện lên như trong mẩu truyện cổ tích huyền ảo.

Phân tích bài thơ căn bếp lửa, ta nhận thấy tình bà cháu là vô cùng thiêng liêng và quý giá với tác giả. Tình yêu thương vô bờ mà bà đã giành riêng cho cháu đã trở thành điểm tựa, là điểm dựa tình thần lớn lao. Bởi vậy, đến khi xa bà, nhà thơ Bằng Việt lại càng thương bà hơn, biết ai sẽ cùng bà nhóm lửa?… “Tu hú ơi chẳng đến ở cùng bà” Câu thơ như lời tự trách nhẹ nhàng và thâm thúy . Nhân xưng bà và cháu hiện lên nhiều lần trong cùng một đoạn thơ cho thấy hai bà cháu luôn gắn bó, sóng đôi, quấn quýt.

“Năm giặc đốt làng cháy tàn cháy rụi

Hàng xóm bốn bên trở về lầm lụi

Đỡ đần bà dựng lại túp lều tranh

Vẫn vững lòng, bà dặn cháu đinh ninh:

“Bố ở chiến khu, bố còn việc bố,

Mày có viết thư chớ kể này kể nọ,

Cứ bảo nhà vẫn được bình yên!”

Những kỉ niệm tuổi thơ tiếp tục hiện lên trong kí ức của tác giả khi ta phân tích bài thơ căn bếp lửa. Đó là dòng hồi tưởng với việc khốc liệt của cuộc chiến tranh. “Cháy tàn cháy rụi” “lầm lụi” những cụm từ được đặt cuối câu càng nhấn mạnh vấn đề hơn sự tàn phá của cuộc chiến tranh lúc bấy giờ. Để rồi, nhà thơ tiếp tục bộc bạch thổ lộ về người bà của mình. Túp lều tranh nhỏ hai bà cháu cùng dựng lên. Dù đói khổ bà vẫn luôn dặn cháu vững tin, an lòng, nhớ kể bình yên khi viết thư cho bố để nơi xa bố yên tâm đánh giặc.

Suy ngẫm của cháu về bà khi phân tích bài thơ Khu nhà bếp lửa

Khổ thơ tiếp theo là những suy nghĩ của người cháu về cuộc đời cả bà. Hình ảnh bà hiện lên không chỉ là người nhóm lửa, giữa lửa mà còn là một người truyền lửa – ngọn lửa của việc sống và niềm tin. Khu nhà bếp lửa ấy không chỉ được nhóm lên bằng củi khô rơm rạ, mà còn được nhóm lên trong thâm tâm bà. Phân tích bài thơ căn bếp lửa trong những dòng thơ tiếp theo là những hàm ân, là niềm tự hào nhà thơ dành cho những người bà giàu đức hi sinh và tảo tần của mình.

“Lận đận đời bà biết mấy nắng mưa

Mấy chục năm rồi, đến tận lúc này

Bà vẫn giữ thói quen dậy sớm

Nhóm căn bếp lửa ấp iu nồng đượm,

Nhóm niềm yêu thương, khoai sắn ngọt bùi,

Nhóm niềm xôi gạo mới, sẻ chung vui,

Nhóm dậy cả những tâm tình tuổi nhỏ…

Ôi kỳ lạ và thiêng liêng – căn bếp lửa!”

Đôi tay gầy guộc ấy đã chống đỡ biết bao nắng mưa, đã nuôi dưỡng cháu, đã nhóm lên ngọn lửa của tình yêu và hy vọng bằng cả tấm lòng đôn hậu của bà. Hình ảnh về người bà là người thay mặt tiêu biểu cho những phẩm chất cao đẹp của người phụ nữ Việt. Phân tích bài thơ căn bếp lửa, người đọc không khỏi nghẹn ngào bởi sự hy sinh, sự tảo tần “lận đận” mưa nắng của người bà.

Thói quen dậy sớm để nhóm lửa, nhóm khoai sắn, nhóm lên những ngọt bùi yêu thương. Biết bao những suy tưởng thâm thúy, biết bao nhiêu tâm tình tuổi nhỏ đã được nhen nhóm từ hình ảnh căn bếp lửa. Để rồi nhà thơ Bằng Việt phải thốt lên “Ôi kỳ lạ và thiêng liêng – Khu nhà bếp lửa”. Những câu thơ như bản tình ca ấm áp về tình bà cháu thiêng liêng. Điệp từ “nhóm” được tái diễn bốn lần trong khổ thơ mang một ý nghĩa lớn lao mà chỉ khi phân tích bài thơ căn bếp lửa trong khổ thơ này, ta mới có thể cảm nhận thâm thúy.

Nỗi nhớ khôn người về bà khi phân tích bài thơ Khu nhà bếp lửa

Bà là người đã thắp lên sự sống, xua đi khổ cực của cuộc đời. Đồng thời, bà cũng là người đã nhen nhóm thắp lên trong cháu nhiều mơ ước, thắp lên ngọn lửa của niềm tin. Mai này dù trường thành, cháu vẫn luôn nhớ khôn nguôi:

“Giờ cháu đã ra đi. Có ngọn khói trăm tàu,

Có lửa trăm nhà, thú vui trăm ngả,

Nhưng vẫn chẳng lúc nào quên nhắc nhở:

Sớm mai này, bà nhóm căn bếp lên chưa?”

Phân tích bài thơ căn bếp lửa trong đoạn cuối bài này, tất cả chúng ta thấy nhà thơ đang đúc rút gói gọn lại trong nỗi thương nhớ ấy là tất cả sự hàm ân và kính trọng so với người bà của mình. Đã bao năm trôi qua rồi, cháu giờ đang sống nơi xa, ở một khung trời mới mà chưa một lần quên đi hình dáng của bà bên căn bếp lửa thân thương. Có biết bao thú vui ở một nơi niềm sung sướng, nhưng nào bằng được nỗi nhớ thương của cháu về bà với nỗi nhớ nhà nhớ quê nhà.

Câu thơ cuối cùng đọng lại đầy ám ảnh trong thâm tâm bạn đọc “Sớm mai này bà nhóm căn bếp lên chưa?”. Cả một miền xúc cảm nghẹn ngào từ một khung hình kỉ niệm, từ một miền trời thương nhớ. Nơi miền kí ức ấy có dáng hình lam lũ tảo tần của bà, có tiếng tu hú, có những cánh đồng, có những túp lều và cả những gian khổ mà hai bà cháu đã cùng nhau vượt qua. Phân tích bài thơ căn bếp lửa là những dòng thơ nghẹn ngào của xúc cảm.

Khu nhà bếp lửa của Bằng Việt là những lời thơ dạt dào và chứa chan cảm xúc. Bài thơ đó chính là những kí ức của tác giả bên người bà kính yêu của mình. Phân tích bài thơ căn bếp lửa đã hỗ trợ người đọc thấm thía được nỗi nhớ nhung da diết của nhà thơ phương xa về người bà, về quê nhà yêu dấu. Từ đó giúp tất cả chúng ta trân trọng, yêu thương hơn tình cảm với gia đình, với những người thân. Phân tích bài thơ Khu nhà bếp lửa đó chính là cảm nhận tình bà cháu thiêng liêng và cao quý.

Xem thêm >>> Phân tích bài thơ Con cò của Chế Lan Viên

Xem thêm >>> Phân tích bài thơ Sang thu của Hữu Thỉnh

Xem thêm >>> Phân tích bài thơ Đồng chí của Chính Hữu

Xem thêm >>> Phân tích bài thơ Mây và sóng của Ta-go

Tu khoa lien quan:

• soạn bài căn bếp lửa
• mở bài căn bếp lửa hay
• bình giảng bài thơ căn bếp lửa
• nghị luận về bài thơ căn bếp lửa
• cảm nhận khổ 1 bài thơ căn bếp lửa
• cảm nhận khổ 4 bài thơ căn bếp lửa
• cảm nhận khổ 7 bài thơ căn bếp lửa
• phân tích bài thơ căn bếp lửa lớp 9
• phân tích bài thơ căn bếp lửa lớp 9
• phân tích khổ đầu bài thơ căn bếp lửa
• phân tích bài thơ căn bếp lửa vndoc
• phân tích hai khổ cuối bài căn bếp lửa
• hình ảnh căn bếp lửa trong bài thơ căn bếp lửa
• phân tích tình bà cháu trong bài thơ căn bếp lửa
• phân tích điệp từ nhóm trong bài thơ căn bếp lửa
• phân tích hình tượng người bà trong bài căn bếp lửa
• cảm nhận của em về tình bà cháu trong bài thơ căn bếp lửa
• tìm hiểu phân tích bài thơ căn bếp lửa của tác giả bằng việt

Nguồn: https://bankstore.vn
Danh mục: Giáo Dục